سال های اواخر دهه هفتاد، اوج بحث های مربوط به فروش تراکم در تهران بود که ورود به دهه 80 و محدودیت های شورای شهر، قرار بود خاتمه ای بر مباحث فروش تراکم در تهران باشد.
اما در سال های اخیر، دوباره بحث های فروش تراکم از سوی شهرداری تهران به یکی از بحث های رسانه ای تبدیل شده و هر ازگاهی نیز، اعضای شورای شهر تهران تخلفاتی از فروش تراکم از سوی شهرداری مطرح می کنند.
این مباحث از فروش تراکم سیار گرفته تا تخلفات اعطای مجوز اضافه اشکوب، همواره دستمایه ای بر تحولات بازار مسکن نیز بوده است و برخی مسوولان و البته واسطه های بازار مسکن نیز با طرح اخبار مختلف در خصوص فروش تراکم در شهر، بر معادلات این بازار تاثیر می گذارند.
در حالی که تراکم ساختمانی صرفا به عنوان یک ابزار در سیاستهای شهرسازی و طرحهای توسعه شهری مطرح است، به عنوان یک هدف و موضوع صرفا اقتصادی به آن نگریسته شده است. ورد شهر تهران مثالی از اینگونه تصمیم گیریها است که از تراکم به عنوان صرفا یک ابزار اقتصادی برای تامین درآمد شهرداری استفاده می شود.
البته این تراکم فروشی ها هرچند ذی نفعانی دارد، اما هرروز بیشتر از قبل نفس پایتخت را می فشارد. تهران در حال خارج شدن از حالت شهری مسکونی به تجاری است.
رئیس انجمن انبوهسازان تهران، فروش تراکم توسط شهرداری را غیرمتعارف دانست و گفت: "با ادامهی این روند، تهران در آینده به یک شهر کاملا تجاری تبدیل میشود."
حسن محتشم اظهار کرد: "اصولا در همه جای دنیا حقوق شهروندان در اولویت قرار میگیرد. یکی از حقوق افراد این است که فضای سالمی برای زندگی داشته باشند. بر همین اساس در شهرهای بزرگ جهان نقاطی را به عنوان مناطق پرتراکم برای امورات تجاری و اداری و نقاطی هم به عنوان محل زندگی در نظر می گیرند. اما در شهر تهران شاهد نوعی بینظمی در این مورد هستیم."
وی افزود: "در همه جای تهران پروانه تجاری صادر شده است. به طوری که اکنون با تعداد قابل توجهی واحد تجاری خالی مواجه هستیم و از طرف دیگر میتوان گفت با ادامهی این روند، تهران در آینده به یک شهر کاملا تجاری تبدیل میشود. طبیعی است که سازندگان به خاطر منافع شخصی خود، مسوولیت درخصوص حقوق شهروندی از خود نشان نمیدهند و این شورای عالی معماری و شهرسازی و شهرداری هستند که باید ساخت و ساز شهری را بر اساس طرحهای مصوب و منطقی اجرا کنند؛ به طوری که اصول زندگی سالم رعایت شود."
رئیس انجمن انبوه سازان استان تهران با اشاره به ساخت برجهای تجاری و مسکونی در منطقه ۲۲ گفت: "منطقه ۲۲ از دهه ۵۰ فریز شده بود تا اگر منطقه یک به اشباع جمعیت و واحد مسکونی رسید، چیزی شبیه منطقه یک شود و با تراکم پایین برای آینده تهران مورد استفاده قرار گیرد. به همین لحاظ اعلام کردند منطقه ۲۲ قرار است طبق طرح جامع حالت ویلایینشین به خود بگیرد. اما شهرداری عملا با عدول از طرح جامع، هم ظرفیت و هم سرعت جمعیتپذیری این منطقه را به یکباره افزایش داد."
محتشم ادامه داد: "بر اساس تعریف افق جمعیتی منطقه ۲۲ قرار بود ظرف ۱۰ سال حدود ۵۰۰ هزار نفر در این منطقه ساکن شوند اما به ناچار برای تامین هزینههای شهر و با توجه به استقبالی که پیش آمد ظرف سه سال ساخت و سازی به گنجایش ۵۰۰ هزار نفر در این منطقه بارگذاری کرد. نتیجه این می شود که اگر خانه ها پر شود شرایط زندگی شهروندی را پیچیده تر میکند."
رئیس انجمن انبوه سازان تهران درخصوص تاثیر بلندمرتبهسازی در غرب تهران بر روی آلودگی هوا تصریح کرد: "همانطور که میدانیم معمولا کریدور باد از غرب وارد تهران می شود. به همین دلیل ساخت برج های منطقه ۲۲ از ورود باد کافی به هوای تهران جلوگیری میکند و بر روی آلودگی تاثیر منفی می گذارد. ضمنا وقتی جمعیت در این منطقه مستقر شود حرارت ناشی از منازل و ماشینها شرایط زندگی در تهران را سخت تر میکند."
وی بیان داشت: "واحدهای خالی منطقه ۲۲ هنوز در آمار جزو ۴۹۰ هزار مسکن خالی استان تهران محسوب نشده است که در صورت ورود به آمار میتواند بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار نفر را در خود جای دهد و چنانچه مورداستفاده قرار گیرد به جمعیت شهر افزوده خواهد شد. این موضوع به دلیل دریافت سیگنال های اشتباه از بازار مصرفی توسط سازندگان به وجود آمده که اقدام به ساخت و سازهای گسترده در منطقه ۲۲ کردند. بعد که مسکن به دلیل حباب قیمت و مازاد عرضه به رکود برخورد کرد طبیعتا با کاهش پروانه ساختمانی در سالهای ۹۳ و ۹۴ مواجه بودیم. با این حال در اغلب اراضی منطقه ۲۲ پروانه صادر شده و دیگر فضای خالی چندانی وجود ندارد."