در سالی که گذشت افت و خیزهای زیادی را در بازار ارز و سکه شاهد بودیم؛ هر روز قیمت‌ها در نوسان بودند، هر بار مقامی اعلام می‌کرد قیمت‌ها مصنوعی است و به‌زودی شاهد کاهش آنها خواهیم بود. قیمت‌ها اوج می‌گرفت و در واکنش به این افزایش قیمت‌ها دولتمردان به خارج از بازار متوسل می‌شدند تا جلوی نوسانات بیشتر در بازار را بگیرند. به گفته مسعود سلیمانی، مدیرعامل بانک کارگشایی در سال ۹۶، ۴۰۰ هزار سکه در بانک کارگشایی به فروش رسید.
یک بار سکه‌ها را حراج می‌کردند، یک بار پیش‌فروش می‌کردند و هر بار هم قیمت‌ها تنها چند روز کاهشی می‌شد و بعد از آن دوباره اوج می‌گرفت.
از شروع سال جدید تاکنون هم قیمت سکه تمام ۱۴۰ هزار تومان افزایش قیمت پیدا کرد تا بالاترین نرخ برای سکه در تاریخ رقم بخورد. در روزهای آخر سال 96 بالاترین قیمتی که برای سکه به ثبت رسید، یک میلیون و 600 هزار تومان بود، اما با آغاز سال جدید قیمت‌ها به یکباره بالا رفت و اکنون از مرز یک میلیون و 700 هزار تومان هم عبور کرده است.
بازار طلا، سکه و دلار از شروع سال جاری تاکنون با تغییر و تحولات تازه‌ای همراه شده است و تمامی این بازارها با افزایش قیمت روبه‌رو شده‌اند. قیمت سکه تمام اواخر سال گذشته حدود یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان بود، اما در نخستین روز کاری سال جدید یعنی پنجم فروردین‌ماه ۴۰ هزار تومان گران شد و به یک میلیون و ۶۴۰ هزار تومان رسید.
این افزایش قیمت‌ها در شرایطی در بازار شکل گرفت که در روزهای عید بازار تقریبا نیمه تعطیل بود و تقاضای زیادی برای سکه وجود نداشت تا به این افزایش‌ها در قیمت منجر شود.
بعضی از کارشناسان یکی از دلایل افزایش یکباره قیمت سکه را افزایش قیمت دلار عنوان می‌کنند، به گونه‌ای که در همین بازه زمانی دلار هم با افزایش قیمت‌های تاریخی روبه‌رو شد.
این ارز که در آخرین روز سال گذشته در بازار آزاد با نرخ ۴۹۰۰ تومان فروخته می‌شد، در تعطیلات نوروزی و با باز شدن صرافی‌ها قیمت آن به ۵۰۰۰ تومان و در ادامه به ۵۱۰۰ تومان رسید تا بالاترین قیمت برای تاریخ این ارز در بازار کشور رقم بخورد. هرچند در شرایط کنونی نیز بار دیگر دلار در بازار آزاد با دو نرخ مشاهده می‌شود؛ یکی دلار بانکی با قیمت حدود ۴۹۰۰ تومان و دیگری دلار آزاد با قیمت ۵۱۰۰ تومان. که البته دلار بانکی عملا به متقاضیان فروخته نمی‌شود و آنها مجبور هستند سراغ دلار آزاد بروند؛ اتفاقی که به نگرانی برای دلال بازی دامن می‌زند.
در پیش‌فروش‌های جدید نیز بانک مرکزی قیمت سکه را افزایش داده به‌طوری‌که سکه در دو سر رسید شش ماهه و یک ساله بین ۵۰ تا ۷۵ هزار تومان گران شد. به عبارتی با تصمیم جدید بانک مرکزی قیمت پیش‌فروش سکه بهار آزادی در سررسید شش ماهه که تا پیش از این یک میلیون و ۴۰۰ هزار تومان بود به یک میلیون و ۴۷۵ هزار تومان افزایش یافته است، همچنین قیمت پیش‌فروش سکه تمام بهار آزادی در سررسید یک ساله که یک میلیون و ۳۰۰ هزار تومان بود، به یک میلیون و ۳۵۰ هزار تومان رسید.
شاید خود مقامات هم به این موضوع واقف هستند که این پیش‌فروش‌ها و حراج‌ها درواقع به تاراج گذاشتن ذخایر ملی است و با افزایش قیمت پیش‌فروش‌ها سعی می‌کنند مقداری از به تاراج گذاشتن ذخایر ملی را جبران کنند.
اما با وجود همه تلاش‌هایی که در سال 96 انجام شد تا نوسانات قیمت در بازار را کنترل کنند هنوز هم مقامات نتوانسته‌اند با چاره‌اندیشی‌ها و تدبیرهای کوتاه‌مدت به جنگ افزایش قیمت‌ها بروند و هر روز که می‌گذرد باید شاهد این باشیم که قیمت‌ها در بازار باز هم اوج بگیرد و بر التهابات بازار بیش از پیش بیفزاید.
بر اساس جزییات اعلام شده، قرار است این بار نیز حراج سکه سه روز در هفته انجام شود و طرح پیش‌فروش سکه نیز در بانک ملی ادامه داشته باشد. اینجا جای این سوال خالی است که اگر قرار بود به حراج گذاشتن ذخایر ملی راه به جایی ببرد و بتواند التهابات را مهار کند تاکنون باید به نتیجه درخوری در این زمینه می‌رسیدیم. اما به نظر می‌رسد این راهکارهای دو روزه از سوی مسوولان تنها در حد همان چند روز می‌تواند اثرگذار باشد و در طولانی مدت نتوانسته شرایط چندان مثبتی را برای بازار به ثبت برساند.
اینجاست که باید گفت این حجم وسیع از حراج‌ها برای چیست؟ در حالی که برای همه ما کاملا قابل پیش‌بینی است که این حراج‌ها تنها به تاراج گذاشتن ذخایر ملی است و نخواهد توانست بازار را از این التهابات و نوسانات خارج سازد.
نکته جالبی که وجود دارد این است که مقامات به عینه می‌بینند که تدبیرهای دو روزه شان در سال گذشته به جایی نرسیده و خواب‌هایی که برای بازار دیده‌اند تاکنون تعبیر نشده است، به‌گونه‌ای که قیمت‌ها در سال جدید حتی پا فراتر گذاشته‌اند و به تاریخی‌ترین رقم خود در سال‌های گذشته رسیده‌اند.
بنابراین اینجاست که باید یک بار دیگر از مسوولان بخواهیم برای کنترل و مهار این همه نابسامانی در بازار چاره‌ای اساسی بیندیشند و با حراج ذخایر ملی سعی در بهبود اوضاع بازار نداشته باشند.
واضح است که دیگر این سیاست‌های تکراری قدیمی شده و به کار گرفتن این سیاست‌ها درواقع اصرار بر تکرار خطایی است که بارها و بارها تکرار شده و نتیجه‌ای در بر نداشته است.
باید گفت با وجود آنکه امیدوار بودیم سال 97 را به گونه‌ای متفاوت شروع کنیم تا آغازگر روزهای خوب اقتصادی برای کشور باشند اما به نظر می‌رسد امسال با چالش‌های بیشتری در حوزه اقتصاد کشور روبه‌رو خواهیم بود که عبور از گردنه‌های سخت اقتصادی را با مشکلات بیشتری مواجه خواهد کرد.
بنابراین باید گفت در سالی که قرار است برای شرایط اقتصادی کشور چاره‌اندیشی‌های گسترده‌ای صورت گیرد بهتر آن است که برای یک بار هم که شده مسوولان دست به کار شوند و با تصمیمات اساسی و تدبیرهای ساختاری به جنگ اوضاع نابسامان اقتصادی بروند و بازار را از حباب گسترده‌ای که دامنگیرش شده است نجات دهند.
چرا سکه گران شد
در همین حال عضو هیات‌مدیره اتحادیه طلا و جواهر تهران معتقد است که افزایش قیمت طلای جهانی و قیمت ارز مهم‌ترین دلایل جهش قیمت سکه در ایام نوروز بوده است.
محمد کشتی‌آرای اظهار کرد: بعد از سال جدید انتظار می‌رفت با توجه به کاهش تقاضا و مقداری کاهش التهابات در بازار قیمت‌ها تعدیل شود، ولی در شروع سال جدید همزمان با جنگ تجاری آمریکا و چین ارزش دلار به شدت کاهش پیدا کرد.
وی ادامه داد: این اتفاق باعث شد که قیمت جهانی طلا با افزایش مواجه شود به طوری که هر اونس به ۱۳۴۷ دلار رسید که اکنون به حدود ۱۳۳۰ دلار رسیده اما همچنان در نوسان است. از طرفی در ایام عید با توجه به تعطیلی واحدها و نبود قیمت رسمی ارز قیمت ارز افزایش پیدا کرد و همزمانی این دو عامل یعنی افزایش قیمت جهانی و افزایش قیمت ارز باعث شد که قیمت سکه نه تنها کاهش پیدا نکند بلکه با افزایش همراه شود.
کشتی آرای تصریح کرد: از طرفی در شرایطی که عرضه در بازار خیلی زیاد نبود، قیمت سکه تمام به یک میلیون و ۷۴۰ هزار تومان افزایش پیدا کرد، همچنین انتظار می‌رفت که بعد از تعطیلات عید حباب نیم سکه، ربع سکه و سکه گرمی کم شود، اما این اتفاق نیفتاد و به دلیل تقاضایی که در بازار وجود داشت و عدم عرضه کافی قیمت این سکه‌ها هم افزایش یافت.
وی اضافه کرد: همچنان قیمت‌های فعلی پابرجاست و قیمت انواع سکه کاهش چشمگیری نداشته است. کشتی‌آرای خاطرنشان کرد: با توجه به شروع حراج سکه از امروز در بانک کارگشایی باید منتظر بمانیم تا ببینیم بازار چه واکنشی به این حراج سکه نشان می‌دهد چون رسم بر این است که با شروع حراج سکه قیمت‌ها کاهش پیدا کند مگر اینکه برخلاف وضعیت همیشگی بازار واکنش منفی نشان دهد.
