بقایای قدیمی‌ترین کتابخانه عمومی کشف شده در کشور آلمان نشان می‌دهد که حدود دو هزار سال قبل، ساختمانی در مرکز شهر کلن آلمان بنا شده بود که قریب به بیست هزار کتیبه و نوشته را شامل می‌شده است.
دیوارهای این بنا، اولین بخش‌هایی از این کتابخانه بودند که در سال 2017 میلادی، طی عملیات حفاری در کف یک کلیسای پروتستان واقع در مرکز شهر کشف شدند.
باستان شناسان به طور قطع بر این باورند که این بنا متعلق به رومیان باستان است؛ زیرا شهر کلن به عنوان یکی از قدیمی‌ترین شهرهای آلمان، 50 سال پس از میلاد مسیح تحت نام شهر کلونیا توسط رومیان تأسیس شده است.
ابعاد طاقچه‌ها و تورفتگی‌های موجود بر روی دیوارهای این کتابخانه، 80 سانتی متر در 50 سانتی متر می باشد. این مسئله در ابتدا برای بسیاری از محققان مرموز و عجیب بود.
دکتر اریک اشمیتز از موزه روم-آلمان شهر کلن گفت: «گاهی در حین مطابقت بقایای بنا به موانعی بر می خوردیم. ما می توانستیم طاقچه‌هایی را ببینیم که مجسمه‌های کوچکی از خرس بر روی آن‌ها قرار داشت اما سؤال بزرگی مطرح شده بود؛ اینکه چرا این طاقچه‌ها برای نگهداری از نوشته‌ها و کتیبه‌ها همانند گنجه و قفسه ساخته شده بودند؟»
دکتر اریک اشمیتز افزود: «این شکل از طاقچه‌ها برای کتابخانه‌ها بسیار خاص و منحصر به فرد است. شما می توانید مشابه این طاقچه‌ها را در کتابخانه شهر افسیوس مشاهده کنید.»
دکتر اشمیتز گفت: «به طور دقیق مشخص نیست که چه تعداد کتیبه و نوشته در این کتابخانه نگهداری می شده است اما می توان تعداد آن را حدود 20000 کتیبه و نوشته تخمین زد.»
ساختمان کتابخانه کشف شده، ابعاد کوچک تری نسبت به کتابخانه مشهور شهر افسیوس دارد. کتابخانه شهر افسیوس 117 سال پس از میلاد مسیح ساخته شده است .
دکتر اشمیتز این کشف را یک کشف غیر عادی و در عین حال شگفت انگیز می داند. دکتر اشمیتز در ادامه گفت: «قدمت این کتابخانه به اواسط قرن دوم می رسد؛ از این روی، می توان گفت که این کتابخانه می تواند حداقل اولین کتابخانه کشور آلمان و یا حتی اولین کتابخانه در ایالات شمال غربی سرزمین رومیان باشد.
احتمال بسیار زیادی وجود دارد که بسیاری از شهرهای سرزمین رومیان باستان کتابخانه داشته‌اند که هنوز موفق به حفاری آن نشدهایم. اگر پی و پایه این ساختمان را پیدا نمی کردیم، به احتمال بسیار زیاد متوجه نمی شدیم که این بنا و ساختمان متعلق یک کتابخانه است؛ زیرا طاقچه‌ها و تورفتگی‌های موجود بر روی دیوارها، خود نشانگر آن است که این بنا متعلق به یک کتابخانه بسیار قدیمی است.»
دیواره‌های این بنا به همراه سه طاقچه‌ی آن به منظور بازدید عموم، در زیرزمین تازه تأسیس شده مرکز اجتماعات کلیسای پروتستان نگهداری خواهد شد.
گاردین