با مطرح شدن موضوع فیلترینگ اینستاگرام در روزهای اخیر، همچنان رسانه های داخلی به گمانه‌زنی‌های مختلف در مورد فیلتر این شبکه اجتماعی، پرداخته و در گزارش های خود معایب و مزایای فیلترینگ شبکه های اجتماعی را بررسی کرده اند. به گزارش «تابناک تهران»؛ بررسی 24 ساعت گذشته روزنامه ها، خبرگزاری ها و تارنماهای داخلی نشان می دهد همزمان با گمانه زنی‌های مختلف در مورد فیلتر شبکه اجتماعی اینستاگرام برخی رسانه های اصلاح طلب به مخالفت با فیلترینگ اینستاگرام پرداخته و برخی خبر دادند که هیچ بحثی مبنی بر فیلتر اینستاگرام در کارگروه مصادیق مجرمانه یا شورای عالی فضای مجازی یا دستگاه قضایی مطرح نیست.
این رسانه ها فیلترکردن سایر شبکه‌های اجتماعی را بی نتیجه و ناکارآمد دانستند و بهترین راهکار مقابله با مشکلات فضای مجازی را افزایش سواد رسانه‌ای مردم و فرهنگ سازی برشمردند .
اگرچه موضوع فیلترینگ اینستاگرام در رسانه های منتسب به طیف اصولگرا بازتاب چندانی نداشت اما برخی از رسانه هایی که به این موضوع پرداخته اند با فیلترینگ شبکه های اجتماعی مخالفت کرده و برخی این سوال را طرح کرده اند که با وجود فعالیت صدها پیام‌رسان و شبکه اجتماعی، چرا فیلتر یک پیام رسان خاص برای طیف موسوم به اصلاح‌طلب تا این اندازه مهم شده است؟
رسانه های اصلاح طلب
-----------------
**مخالفت با فیلترینگ شبکه های اجتماعی
خبرگزاری ایسنا در مطلبی به نقل از «محمدمهدی تندگویان» معاون امور جوانان وزارت ورزش و جوانان نوشت: فیلترینگ در کشور، بارها در مورد شبکه‌های اجتماعی از جمله توئیتر تا تلگرام اعمال شده و در حال حاضر نیز به اینستاگرام رسیده است. در مورد فضای مجازی هم «شورای فضای مجازی» و هم نهادهای نظارتی مثل پلیس فتا و ... تشکیل شده است. در شبکه‌های مجازی مانند اینستاگرام و توئیتر و ... ممکن است تنها تعدادی از افراد استفاده‌های غیرمجاز و غیراخلاقی کنند. این همه قانون و شورا در کشور مشغول فعالیت هستند و می‌توانند با متخلفان برخورد کنند، پس چرا باید یک بستر را فیلتر کنیم؟ این یک سوال اساسی است که چرا این اتفاق در حال رخ دادن است و این نهادها چه مسئولیتی دارند؟ اگر کاری نمی‌کنند، این نهادها را جمع کنیم و به جای آنها یک «موسسه فیلترینگ» باز کنیم و هر اتفاقی که افتاد به سرعت شبکه‌های مجازی را فیلتر کنیم.
روزنامه همشهری در مطلبی می نویسد: فیلترینگ راهکاری است که از سال‌ها پیش برای جلوگیری از دسترسی شهروندان به محتوای نامناسب در کشور پا گرفت اما حالا حتی کسب و‌کارهای داخلی را نیز به طور جدی درگیر کرده است. نامشخص ماندن روال فیلترینگ و دشواری‌های پیگیری قضایی سایت ها و پلتفرم های محکوم، جزو مشکلات نوظهوری هستند که به جای بهتر‌کردن فضا، عملا باعث سنگ‌اندازی‌های جدی شده‌اند.
این روزنامه در ادامه گزارش خود نوشت: در طرف مقابل، با گسترش فیلترشکن‌ها عملا نه تنها شبکه‌های اجتماعی فیلتر شده بلکه به خاطر رواج استفاده از فیلترشکن‌ها، سایت‌های غیراخلاقی نیز با سهولت بیشتری در اختیار مخاطبان، به خصوص کودکان و نوجوانان قرار گرفت. همچنین جهش استفاده از فیلترشکن‌ها در کشور به ویژه با گسترش فیلترینگ و مثلا بستن تلگرام، عملا امنیت بسیاری از کاربران ایرانی را در خطر قرار داده است. تجربه نشان می‌دهد، راهکار قدیمی فیلترینگ جواب نمی‌دهد و باید از تجربه‌های جهانی برای راه‌حل‌های جدید استفاده کرد.
روزنامه آفتاب یزد در گزارشی بیان داشت: مطرح شدن دوباره خبر فیلترینگ اینستاگرام با عکس العمل گسترده مردم در شبکه های اجتماعی همراه بود. برخی از کاربران در کنار اینکه این کار را مانند فیلترکردن سایر شبکه‌های اجتماعی بی نتیجه و ناکارآمد دانستند، با طرح سوالی از زاویه‌ای دیگر به این موضوع پرداختند؛ سوال این بود که چرا فیلترشکن ها اغلب رایگان و با هزینه ای ناچیز در دسترس عموم هستند؟! از طرفی برخی در ایران تلاش و تاکید فراوانی بر روی فیلترینگ همه شبکه‌های اجتماعی دارند. با نگاهی اجمالی به این بد‌افزار که برای ما ایرانی‌ها به یک نرم افزار پر استفاده و شاید هم مفید تبدیل شده، به دو مورد مشخص پی می‌بریم؛ اول اینکه با جست و جویی ساده در گوگل صدها سایت ارائه فیلترشکن با چند دسترسی را می‌توانید تهیه کنید. مورد دوم، تبلیغات فارسی است که بعد از نصب فیلترشکن‌ها بر روی گوشی ظاهر می شوند! ... این در حالی است که بسیاری از مدافعان فیلترینگ فضای مجازی، مسدود سازی این رسانه‌ها را راهی برای مقابله با آسیب‌های اجتماعی عنوان می کنند!
روزنامه قانون در گزارشی نوشت: این روزها حواشی بیشتر از متن در کشور غلبه یافته است و برخی به جای رسیدگی به مسائل اصلی حاشیه‌هایی را ایجاد می‌کنند که ذهن مردم را درگیر خود می‌کند. این روزها بحث فیلترینگ اینستاگرام داغ شده است و بی‌شک سانسور به اندازه آزادی بی ضابطه بد است. مساله‌ای که سال گذشته در چنین روزهایی در مورد اَپ دیگری به نام «تلگرام» داغ بود و در نهایت نیز به دستور قوه قضاییه تلگرام فیلتر شد ولی نتیجه‌ای که دنبال می‌شد، به دست نیامد. حالا پس از یک سال بحث فیلترینگ «اینستاگرام» مطرح است فیلتری که روی تلگرام جواب نداد.
روزنامه آرمان در گزارشی با عنوان «اقرار به اشتباه فیلترینگ» نوشت: «احمد بیگدلی» عضو کمیسیون اجتماعی مجلس گفت مسدودسازی فضای مجازی اشتباه است، زیرا استفاده از آن امروز به یک نیاز اساسی تبدیل شده، نمی‌توان آن را مسدود کرد و راه‌های دسترسی به فضای مجازی به تعداد انسان‌ها وجود دارد. بهترین راهکار مقابله با مشکلات فضای مجازی افزایش سواد رسانه‌ای مردم و فرهنگ سازی است. تا زمانی که اپلیکیشن‌ها، نرم‌افزارها و گوشی‌های گوناگون و دیگر امکانات ارتباطی دست مردم است بهترین راه کنترل و هدایت مردم به سمت توسعه، آموزش استفاده بهینه از این وسایل و فرهنگ سازی است. باید دید که دلیل رفتن مردم به سمت فضای مجازی چیست و چرا جوانان به طور میانگین روزانه چندین ساعت را در فضای مجازی وقت صرف می‌کنند.
تارنمای اعتماد آنلاین می نویسد: 'محمدمهدی فرقانی' رییس سابق دانشکده علوم و ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی برای این موضوع راهکارهایی را پیشنهاد می کند. وی می گوید ابتدا باید مرجعیت رسانه‌های داخلی به مردم برگردد چرا که من هم همچون سایر کارشناسان حوزه معتقدم مرجعیت این رسانه‌ها بی رنگ شده است.در این سال ها حضور شبکه های اجتماعی فقط از منظر اخلاقی پرداخت شده و مساله امنیت در آن مغفول مانده است. فیلترینگ نه تنها دردی را دوا نمی کند، بلکه تنها بحران را به کانالی غیرقابل شناسایی می‌فرستد که اتفاقا راه مقابله با آسیب‌ها در آن کانال، دشوارتر هم می‌شود.
**زیان کسب و کارهای اینترنتی از فیلترینگ
«رضا الفت نسب» دبیر انجمن صنفی کسب و کارهای اینترنتی در گفت وگو با خبرگزاری ایلنا نوشت: اگر قرار بر این است که شبکه های اجتماعی محبوب در کشور فیلتر شوند، قبل از فراگیر شدن در جامعه، اقدام به این کار شود تا کاربران و کسب و کارهای نوپا از این اتفاق آسیب نبینند. اینستاگرام همیشه از نظر بخشی از حاکمیت، شبکه اجتماعی مضری تلقی شده و از سوی بخش دیگر حاکمیت بستر مناسبی عنوان شده است که دود این اختلافات و تضاد‌ها تنها به چشم کاربران و کسب و کارهای اینترنتی می‌رود. فیلترینگ اینستاگرام نمی‌تواند فعالیت کاربران را در این شبکه اجتماعی محدود کند و بدون شک این کار باعث افزایش استفاده از فیلترشکن‌ها در بین کاربران ایرانی خواهد شد.
**رد شدن فیلترینگ اینستاگرام
«رمضانعلی سبحانی‌فر» عضو ناظر مجلس در کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه در گفت و گو با خبرگزاری ایسنا عنوان کرد: هیچ بحثی مبنی بر فیلتر اینستاگرام در کارگروه مصادیق مجرمانه یا شورای عالی فضای مجازی یا دستگاه قضایی مطرح نیست. اخیرا افرادی که هیچ مسئولیت رسمی در حوزه فضای مجازی و حوزه‌های مرتبط با آن ندارند درباره شبکه‌های اجتماعی به ویژه اینستاگرام صحبت‌هایی را مطرح کرده‌اند که برداشت عمومی از این سخنان «فیلتر» این شبکه است در حالی که اصلا چنین مسئله‌ای مطرح نیست.
رسانه های اصولگرا
.......................
**فیلترینگ، راه حل مناسبی نیست
به گزارش خبرگزاری مهر سیدبشیر حسینی عضو هیئت علمی دانشگاه صدا و سیما گفت: مطالعات دانشگاهی نشان داده که فیلترینگ راه حل نیست. اکنون یک فیلترینگ اینستاگرام مطرح است و این باعث می‌شود دو قشر از اینستاگرام بروند. نخست مذهبی‌هایی که دیدن سایت فیلتر شده را حرام می‌دانند و دوم، بخشی از جامعه سنتی اما ۹۰ درصد جامعه در اینستاگرام باقی می‌ماند... ما با فیلتر کردن تلگرام بزرگترین خدمت را به ضدانقلاب کردیم و آنها را در این پیام‌رسان با مردم تنها گذاشتیم.
(تارنمای تحلیلی خبری صراط نیز این گزارش را بازنشر داده است)
** اینستاگرام یک پیام رسان خاص از صدها پیام رسان و شبکه اجتماعی
روزنامه کیهان در ستون نگاهی به دیروزنامه‌های زنجیره‌ای با بیان اینکه روزنامه زنجیره‌ای آرمان در گزارشی به سنت همیشگی به تبلیغ پیام رسان ضد ملی تلگرام که به اذعان کارشناسان در بزنگاه‌ها به ضرر اقتصاد و امنیت کشور عمل کرده است نوشت: فضای مجازی کلیتی است که از صدها پیام‌رسان و شبکه‌های اجتماعی، صدها هزار سایت و وبلاگ و برنامه‌های آموزشی، سرگرمی و بازی تشکیل شده است. اگر امکان داشت مجموع این‌ها را احصا کرد رقمی بزرگ به دست خواهد آمد. حال در میان این همه چرا یک پیام رسان خاص برای طیف موسوم به اصلاح‌طلب تا این اندازه مهم شده است؟ آیا آن منافع چنان قابل توجه است که این جماعت چشم‌هایشان را بر تمامی تبعات ویرانگر فرهنگی، امنیتی، سیاسی و اجتماعی این پیام رسان ببندند؟
این روزنامه در ادامه مطلب خود نوشت: حکومت‌ها هم با اعمال فیلتر در عرضه محتوای خطرناک، ناهنجار یا ضدفرهنگی محدودیت ایجاد می‌کنند و هم با فرهنگ‌سازی تقاضا و میل برای آن را در مخاطبان کم می‌کنند. پس اینکه اصلاحاتی‌ها یکی را لعنت و نفرین می‌کنند و آن دیگری را بیش از حد معمول می‌ستایند و برای توانایی قایل می‌شوند دلیلش یا عدم آگاهی و شناخت از ماهیت رسانه‌های جدید است و یا منافعی که بر این طریق‌شان می‌دارد.
