پیدایش ملی گرایی در ایران اندیشمندان را وادار کرد تا درخواست آرامگاهی شایسته برای حکیم ابوالقاسم فردوسی که سراینده ملی و نگه بان هویت و تاریخ ایران بود از دولت دشاته باشند.
کد خبر: ۹۰۸۴۵۱
تاریخ انتشار: ۲۱ مهر ۱۳۹۹ - ۱۵:۴۱ 12 October 2020

آرمگاه فردوسی مشهد

آرامگاه و محل خاکسپاری ابوالقاسم فردوسی در طوس می باشد. این آرامگاه را هوشنگ سیحون بر پایه طرح قبلی کریم طاهرزاده بهزار با کمی تغییر در تزئینات و اندازه بازسازی نمود. معمار این بنا حسین لرزاده، حسین حجارباشی و تقی درودیان می باشد. آرامگاه فردوسی بارها ساخته و سپس ویران می شد. در پی تحقیقاتی که پژوهشگران بر روی دو صده اخیر انجام دادند آرامگاه فردوسی تنها گندمزاری به چشم می آمده، که در شروع صده چهاردهم خورشیدی ، درست زمانی که ملی گرایی نوین ایرانی به پا خواست ، برای ساختن آرامگاه بی نظیری  برای فردوسی تلاش های فراوانی انجام دادند.

 مساحت این آرامگاه حدود 6 هکتار می شود و مجموعه های باغ آرامگاه، استخر و تندیسی از فردوسی که ساخته دست ابوالحسن صدیقی است وجود دارد، همچنین کتابخانه، موزه و آرامگاه مهدی اخوان ثالث را در این مجموعه قرار داده اند. برای معماری  و طراحی داخلی بنا از کاشی کاری ها، نقش برجسته های سنگی شاهنامه و سروده های فردوسی استفاده کرده اند. لازم به ذکر است که بگوییم این بنا در سال 1354 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. اگر شما هم از طرفداران فردوسی هستید می توانید به این شهر رفته و از آرامگاه بی نظیر او دیدن نمایید، بنابراین اگر از تهران قصد سفر به مشهد را دارید می توانید با خرید بلیط قطار تهران مشهد راهی سفری خاطره انگیز شوید.

محل قرار گیری آرامگاه و باغ فردوسی در طوس می باشد یعنی در 25 کیلومتری از شمال غربی مشهد واقع شده است. این ارامگاه ما بین دو روستای طوس سفلی و اسلامیه و درمسیر بزرگراه مشهد- قوچان، نزدیکی شهر تاریخی تابران دیده می شود. زادگاه فردوسی روستای پاژ می باشد که در 28 کیلومتری از آرامگاه قرار داد.

آرمگاه فردوسی

پیشینه آرامگاه فردوسی

با توجه هب گزارش ها و تحقیقاتی که موجود است می توان گفت اجازه ورود پیکر فردوسی به گورستان را به دلیل اینکه شیعه مذهب بود ندادند و مردم به ناچار مجبور شدند پیکر وی را در باغ او که در شهر تابران طوس واقع است دفن نمایند. ارامگاه فردوسی به محلی بریا زیارتگاه اها دانش و معرفت تبدیل شد، حتی بارها ا ن آرامگاه را ویران کردند اما پیروان وی دوباره ان را بنا می نهادند. با توجه به گزارش هایی که موجود است اولنی بنای بر روی ارامگاه فردوسی را ارسلان جاذب، سپهدار طوس در زمان فردوسی ساخته است که یاد او در شاهنامه هم امده است، بنابرانی به دلیل ارادتی که به وی داشت قبله ای را بنا نهاد، حدود 100 سال بعد از مرگ فردوسی این قبله همچنان استوار بود  تا زماین که نظامی عروضی در سال 510 هجری قمری از آرامگاه فردوسی دیدن نمود.

در زمان حمله وحشیانه غز ها در سال 548 و 552 و 553 هجری قمری و بع دزا ا نلشکر کشی چنگیز و پسر وی تولی خان یعین در سال هیا 617 و 618 این بنا همچنان دید همی شد. اما باید بگوییم در زمان حکمرانی گرگوز به ایران امیر طغری برای ساختن قلعه یا در طوس اولنی بنای ساخته شده ارامگاه را ویران کرد و از مصالح موجود در ان برای ساخت آ نبنا استفاده کرد. . بعد زا ان در پی گشذت سال های و در زمان فرمانروایی غازان خان، یکیزا امرای وقت آ نزمان یعین امیر ایسن قتلغ ساختمانی را در ان جا بنا نهاد  و خانقاهی را در کنار ان برپا کرد، اما باید بگوییم تا قبل از اینکه ساخت بنا را به اتمام برساند در گشذت. ارامگاه فردوسی تا سده هشتم هجری قمری همچنان اشکار بود.

در نزهة القلوب آمده است که ارامگاه فردوسی در کنار قبر محمد غرالی و معضوق طوسی واقع شده  که این ارامگاه در شرق طوس قرار گرفته اما این ادرس چندان درتس هب نظر نمی رسد. در تذکرة الشعرا امده که محل دفن فردوسی در کنار بنیا عباسیه و در طوس است که آ نبنا به درستی نمایان است. از طرفی گزارش هایی که در زمان دولتشاه سمرقنید به جیا مانده اشار هب همان خانقاهی دارد که امیر ایسن ان را ساخته بود و محلی کنونی آن حدود 800 متر با ارامگاه وی فاصله دارد و ا نرا به هارونیه می شناسند. عبداللهخ شیخ با توجهخ به اینکه از افراد شیعه مذهب بیزاری می جست در زمان یورش هیا خود به مشهد دستور تخریب آرامگاه فردوسی را داد، اما باز هم دوباره ا نرا با نهادند. قاضی نورالله شوشتری در شال 1000 هجری قمری به دیدار آرمگاه فردوسی رفت و می گیور که تمایم مردم از همه سرزمین ها بریا دیدار ان آرامگاه راهی می شوند.

در سال 1236 هجری قمری ویلیام فریز مامور کمپانی هند شرقی از این آرامگاه دیدن کرد  و در گزارش هیا خود ا نرا ارامگاهی بسیار کوچک و حقیر توصیف نمود، بع دزا ا نزمیان که خانیکوف کنسول روس  ورئیس هیئت اعزامی به خراسان رفتند اثری ار آرامگاه ندیدند، اما بنا به گزارش لرد کرزن انگلیسی همان طور که ویلیام فریز اعلام کرده بود تا سال 1254 قابل دیدن بود، متاسفانه بع دزا ان گندمزاری اطراف ا نرا پوشانده بود، ناگفته نماند در سال 1890 میلادی ژوکوسفکی ان را در زیر تپه ای مشاهده کرده بود که از اجر و قطعه هیا کاشی پوشانده شده بود. در زمان حکومت ناصرالدین شاه زمیا نکه عبدالوهاب والی خرااسن بود مامور شد که هب جستجو ارامگاه بپردازد ا نهم با راهنمایی چند فرانسوی که قبلا از طوس ددین کرده بودند موفق شد ارامگاه فردوسی را بیابد  و به طور موقت دو اتاق را بر روی ارامگاه بنا نهادند تا در اینده بتوانند بنایی شایسته فردوسی بر روی ان بسازند. در سال 1318 هجری قمری محمد تقی بهار از این بنا دیدن کرده بود ان را اماده برای ساختن بنایی بی نظیر یافته بود، وی در سال 1302 هجری شمسی ارامگاه فردوسی را سکویی بدون سقف و محصور توصیف کرده بود. با توجه به تعاریفی که در مودر این ارامگاه شنیده اید بدون شک شما هم برای بازدید از ان قصد دارید راهی سفر شودی هنگام سفر می توانید با مراجعه به وب سایت و اپلیکیشن مستر بلیط اقدام به خرید بلیط مورد نظر خود نمایید.

آرامگاه ابوالقاسم فردوسی

بازسازی آرامگاه فردوسی

همان طور که گفته شد پیدایش ملی گرایی در ایران اندیشمندان را وادار کرد تا درخواست آرامگاهی شایسته برای حکیم ابوالقاسم فردوسی که سراینده ملی و نگه بان هویت و تاریخ ایران بود از دولت دشاته باشند. عبدالحسین خان سردار معظم اولین کسی بود که تلاش کرد کار ساخت ارامگاه فردوسی را شروع نمایند، وی در سال 1303 نماینده نیشابور بود و در مجلس شورای ملی  بودجه ای را بریا ساخت ارامگاه فردوسی درخواست کرد. ملک الشعرای بهار در در ان مجلس ب هعنوان نمایند هتبریز حضور داشتف چندین نوشته را برای نیاز به ساخت ارامگاه نوشت و از رضا خان درخواست کرد که ملی گرایی ایران را با ساخت ارامگاه فردوسی نشان دهد. او در نوشته هیا خود اینگونه سخن به یمان اورد که اگر دولت این کار را انجام ندهد مردم خراسان خود این کگار را انجام خواهند داد، اما باید بگوییم تا اواخر آ ندوره از مجلس هیچ تدبیری برای ساخت آرامگاه انجام نشد؛ تا اینکه در سال 1304 نماینده سبزوار شیخ الرئیس پیشنهاد داد که تمبری به یاد بود از هزاره فردوسی چاپ شود درآمد را بریا ساخت آرامگاه فردوسی خرج نمایند.

احداث ارامگاه را انجمن اثار کلی بر عهده دشات  و با افرادی مثل حسن مستوفی، حسن پیرنیا، سید حسن تقی زاده، حسین علا و حسن اسفندیاری آ نرا اداره می کردند. روند ساخت آرامگاه از سال 1305 شروع شد و کیخسرو شاهرخ نمایند هزرتشتیان را مامور نمود که جای دقیق مدفن را بیابد، در آن زمان محل دفن فردوسی در باغی بود که ازآن حاج میرزا محمد علی قائم مقام التولیه بود. در نهیات مدفن وی در سکویی به اندازه 6 متر و بلندی 4/1 کتر شناسایی شد. باغ نامبرد هبه مساحت بیست و سه هزار متر مربع بود  که از طرف حاج میرزا برای ساخت آرمگاه هب رضا شاه پیشکش شد  و از طرف رضا شاه هم هب انجمن هدیه داده شد. علاوه بر ا نحسین ملک زمین هایی را که در اطراف باغ بودند را هب انجمن واگذار کرد و مساحت ا نبه 30 هزار مرت رسید.

هزینه ای که برای ساخت آرامگاه برآورد شده بود 25 هزار تومان بود. انجمن اثار کملی هم با توجه هب پیشنهاد اربا کیخسرو برگه هایی را چاپ نمود تا از طریق ا نبرای کمک مالی یا قرعه کشی بریا ساخت آرامگاه فردوسی فراخوانی همگانی را انجام دهند. اما تا سال 1306 انجمن اثار ملی تنها 3438 تومان را جمع اوری نمود، بنابراین ارباب کیخسرو در ان زمان که مسئول امور اداری  ومالی مجلس شورای ملی بود درخواست کرد که 20 هزار تومان از بودجه را به ارامگاه فردوسی اختصاص دهند، در پی ا نمجلس رای موافقت را صارد نمودن اما به شرطی که ارباب کیخسرو خود ناظر هزینه هیا ا نباشد و بنای ارامگاه را تا دو ماه بع داز دریافت بودجه بسازند. هنگامی که می خواهید برای بازدید از این آرامگاه بی نظیر راهی شوید می توانید با وسیله هیا مختلف خود را به این شهر برسانید، اما اگ از تهران قصد مسافرت داردی می توایند با خرید بلیط هواپیما تهران مشهد سفری لذت بخش را برای خود رقم بزنید.

د اوایل کار ارنست امیل هرتسفلد باستان شناس الماین طراحی نقشه ارامگاه را بر عهده دشات که انجمن ان را رد نمود و بع دزا آ نکریم طاهر زاده بهزار طراحی دیگری را انجام داد که آ نرا هم نپذیرفتند، بنابراین در طی مسابقه ای آندره گدار، نیکلای مارکف، هرتسفلد و کریم طاهعر زاده بهزاد طرح هیا خود را ارائه دادند، و در پی آن طرح کریم طاهر زاده بهزاد پذیرفته شد. این طرح ماند ساختمان هیا هخامنشی با سر ستون هیا بلند و سه اشکوبه در بین باغی بود  که بع دزا احرا آ نرا متوقف نمودند و طرایح نقشه ای دیگر در دستور کرا قرار گرفت که از اندره گذار فرانوس خواستند طراحی را انجام دهد، طرحی که این معمار ارائه داد بیش از 60 هزار تومان نیاز دشات بنابریان ارباب کیخسرو دوباره از مجلس بودجه ای را خوسات و موفق شد 10 هزار تومان از مجلس بگیرد.

 تیمورتاش طرح گدار را تغییر داد و سقف آرامگاه را هرمی ساخت، در روزگارا تیمو تاش سقف هرمی که شنان دهنده معماری مصر بود پذیرفته نشد و سقف ا نرا برداشتند و سقفی پلکاین که طراح ان کریم طاهر زاده بود جیا گذاری شد در نتیجه ساختن این بنا بع داز 8 سال هم زمان با جشن هزاره فردوسی به اتمام رسید، اما بنا زیاد محکم نبود و نشست کرد و احیتاج هب مرمت دشات ک هتعمیر ا نرا به هوشنگ سیحون واگذار کردند و در سال 1347 به پایان رسید. ساختار ارامگاه چهار گشوه می باشد  و مساحت ا ن1043 متر مربع هست که از هر طرف دارای پله است. این ساختمن را بر روی سکویی با بلنید 18 متر و به شکل معبی ساخته اند، که ان مکعب را از 7 مکعب کوچک  بنا نهاده اند.

 

اشتراک گذاری
نظر شما
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار