به گزارش
تابناک یزد، با آغاز فصل انتخابات گروه های مختلف و جناح های سیاسی کشور، به تدریج
جامعه هدف و سبد رأی خود را مشخص کرده و برای استفاده از پتانسیل این گروه
های هدف، برنامه هایی را سازماندهی می کنند. در فاصله نسبتا زیاد تا
انتخابات مجلس این برنامه ریزی ها عموما در قالب وزن دادن به پتانسیل گروه
های هدف همچون زنان در مواضع انتخاباتی جناح های سیاسی و یا وعده سهم دادن
به آنان در فهرست نهایی کاندیداهای جناح های سیاسی صورت می گیرد.
اصولگرایان
درباره حضور زنان به عنوان یک گروه هدف مهم برای کسب آرا، به صورت
تشکیلاتی در انتخابات آتی تا کنون به صورت مشخص موضعی اتخاذ نکرده اند و
سابقه این جریان سیاسی هم نشان می دهد که این جریان نه علاقه دارد و نه می
تواند تبلیغاتی و تشکیلاتی از زنان در انتخابات استفاده کند و در نهایت هم
مانند ادوار گذشته در لیست نهایی اصولگرایان چند نفر به عنوان نماینده
بانوان حضور خواهند داشت؛ بدون اینکه ادعایی در بین اصولگرایان درباره جنبش
اجتماعی زنان و یا جریان سازی سیاسی و اجتماعی زنانه وجود داشته باشد.
اما
سرمایه گذاری اصلاح طلبان و برنامه ریزی انتخاباتی این جریان برای حضور
حداکثری و استفاده از فضای موجود برای کسب کرسی های بیشتر با استفاده از
ظرفیت زنان از یک سو و همچنین تمایل زنان اصلاح طلب برای حضور حداکثری زنان
در انتخابات به قصد تلاش برای از بین بردن نابرابری های اجتماعی بین زنان و
مردان از سویی دیگر، مسأله ای نیست که از دیدها پنهان باشد.
به
گزارش «تابناک»، اصلاح طلبان به صراحت اعلام می کنند، در صدد فراخواندن
زنان برای حضور حداکثری در عرصه های سیاسی هستند. فاطمه راکعی نماینده
سابق مجلس از نهضت عضویت زنان پرده برمی دارد و می گوید: «در کنار تلاش های
قابل تقدیر انجام شده توسط زنان اصلاح طلب و افراد دلسوز، باید نهضتی
همگانی هم برای ثبت نام زنان دارای تخصص و توانمند به منظور کاندیداتوری در
انتخابات مجلس دهم نیز به وقوع بپیوندد.
سؤالی که پیش می آید، این
است «نهضت همگانی ثبت نام زنان برای انتخابات مجلس » صرفا برای به دست
آوردن حداکثر کرسی های ممکن مجلس شورای اسلامی است و یا زمینه چینی برای
تغییر بافت جنسیتی سیاست در ایران به منظور ایجاد تغییراتی بنیادین در پیش
فرض های مؤثر جامعه ایرانی است؟
مطابق معمول هر تحولی در ایران، این
شبکه بی بی سی بود که به استقبال چنین نهضتی رفت و با ارائه تحلیل خود از
چنین فراخوانی به نوعی به این سؤال مهم هم پاسخ داد. این شبکه با تشابه
سازی و الگو سازی زنان ایران با زنان در ایسلند نوشت: «جنبش مدنی در این
کشور به وسیله ی زنان توانست به خیابان ها بیاید و این جریان با ایجاد
اختلال در امورات سیاستگذاری، توانست نابرابری اجتماعی را در این کشور از
بین ببرد».
در ایران و به ویژه در درون جریان اصلاح طلب دو دیدگاه
درباره حضور زنان وجود دارد: اولین دیدگاه، نظر بانوان اصلاح طلب است که
عموما بر حضور زنان با تأکید بر سهم بندی و تعدد کاندیداهای زن در فهرست
های انتخاباتی، تأکید دارد. دومین دیدگاه در این زمینه را هم تصمیم گیران
اصلی اصلاح طلبان دارند که بدون توجه به سهم و درصدد، بیشتر به دنبال
استفاده از ظرفیت و پتانسیل زنان در انتخابات مجلس هستند.
تلاش زنان
اصلاح طلب برای سهم خواهی و حضور حداکثری بانوان در فهرست های انتخاباتی
در صحبت های الهه کولایی که می گوید: زنان سهم 30 درصدی از کرسی های مجلس
را می خواهند، دیده می شود؛ یا آنجا که سمیه طهماسبی رئیس شاخه ی زنان حزب
اعتماد ملی می گوید: خواستار حضور زنان در حداقل ۳۰ درصد کرسی های مجلس
هستیم؛ البته بر اساس مبانی شایسته سالاری این درصد بسیار کم است، زیرا بیش
از ۳۰ درصد زنان شایسته لیاقت حضور در مجلس دارند اما چون موانع تاریخی در
این زمینه وجود دارد، خواستار این حداقل حضور هستیم؛ هم این رویکرد سهم
خواهانه دیده می شود.
سهیلا جلودار زاده فعال اصلاح طلب نیز همین
معنا را تکرار می کند: امیدواریم که امسال شاهد حضور چشمگیر زنان در مجلس
به خصوص در جناح اصلاح طلب باشیم و در ادامه آذر منصوری، فعال اصلاح طلب
نیز بر همین سیاق معتقد است که «به طور کلی سطح مشارکت زنان در دنیا هنوز
به سطح برابر با مردان نرسیده و این میزان حتی در جامعه توسعه یافته از 40
درصد تجاوز نکرده است. درصد مشارکت زنان در جامعه ما از 4 درصد افزایش پیدا
نکرده و این درحالی است که هیچ منعی برای حضور زنان در عرصه سیاسی وجود
ندارد، ساختار حقوقی ما هیچ محدودیتی در این زمینه قائل نشده؛ اما اشکالاتی
وجود دارد که باعث شده با گذشت 36 سال از پیروزی انقلاب اسلامی همچنان سطح
مشارکت زنان تغییر نکند.
رویکرد سهم خواهانه و مشخص کردن درصد
برای حضور بانوان در انتخابات مجلس، البته چندان مورد قبول، تصمیم گیران
اصلاح طلب واقع نشده است و کارگزاران که ساماندهی انتخابات از سوی اصلاح
طلبان را بر عهده دارند، به وضوح به این مسأله واکنش نشان داده اند، به
گونه ای که کرباسچی دبیرکل کارگزاران سازندگی در این باره می گوید: «به
جای تأکید بر سهم ۳۰ درصدی باید حضور زنان در عرصه‌های تصمیم‌گیری و
تصمیم‌سازی را تسهیل کرد».
البته این نگاه کرباسچی بیشتر به عمق
نگاه اصلاح طلبان نزدیک است. در واقع اصلاح طلبان هرچند به موضوع زنان
تأکید می کنند، بیشتر از آنکه بخواهند سهم بندی خاصی به زنان در فهرست
کاندیداها بدهند، درصدد استفاده از آرای آنان برای بازگشت به مجلس هستند.
شاید
این بی اعتنایی به سهم خواهی مشخص و خط کشی شده بانوان اصلاح طلب، از سوی
تصمیم گیران اصلی جبهه اصلاحات را بتوان در انتخاب شورای سیاستگذاری اصلاح
طلبان ـ که ریاست آن را دکتر عارف بر عهده دارد ـ مشاهده کرد؛ جایی که زنان
اصلاح طلب حداقلی ترین حضور خود در بین اصلاح طلبان را به چشم دیدند.
لذا
به نظر می رسد، در روزهای آینده اصلاح طلبان، باید بین دو رویکرد سهم
خواهی و درصدبندی زنان در فهرست کاندیداها و رویکرد استفاده از پتانسیل و
ظرفیت بانوان بدون تعیین و درصد در لیست های نهایی، راه حلی بجویند.