۷۲ محله آذربایجان غربی با دو هزار و ۵۰۰ هکتار مساحت طبق برآوردهای گذشته جزو مناطق حاشیه نشین در استان هستند،از این میزان، ۵۷۷ هکتار از شهر ارومیه، جزو این مناطق است .در شهر بوکان نیز تاکنون 10 محله حاشیه نشین شناسایی شده است.که مسئولین استانی بدلیل مشکلات عدیده این سکونتگاه ها،بدنبال برنامه ایی جهت ساماندهی آن هستند.
به گزارش تابناک ارومیه،در جوامع سنتی ،شهر و روستا به روشنی متمایز بودند . در جهان امروزی ،صنعتی جدایی بین شهر و روستا را مبهم کرده است.هر روز که میگذرد با تصرف زمینهای کشاورزی اطراف شهرها ،بر دامنه حاشیه شهرها افزوده میشود.
مهاجرت به شهر ها در کشورهای در حال توسعه یا بدلیل از هم پاشیده شدن کشاورزی سنتی میباشد و یا اینکه نواحی شهری فرصت شغلی برتری ارائه میدهد،صورت میپذیرد.که صد البته در کشور ما مورد دوم معتبر تر است.اغلب مهاجرت به شهرها بدلیل کسب فرصت شغلی و در آمد بهتر میباشد.که بخشی از این پدیده نیز زایده عدم کارایی کشاورزی سنتی میباشد.
در نواحی شهری غربی مهاجران بیشتر ممکن است نزدیک به قسمتهای مرکزی شهر سکونت اختیار کنند ،اما در کشورهای در حال توسعه از جمله ایران ،معمولا مهاجران در حواشی شهرها ساکن میشوند.
باایجاد حاشیه نشینی مشکلات فراوانی به مجموعه شهری وارد میشود.بیکاری،بزهکاری،نبود درآمد کافی،خانواده های از هم گسیخته ،اعتیاد،رفتارهای ناهنجار اجتماعی بخشی از مشکلات بوجود آمده از حاشیه نشینی است.در این بین ،برخی ها حاشیه نشینی را خود برگزیده اند و برخی دیگر حاشیه نشینی بدلیل مشکلات اقتصادی و نبود زمینه مناسب بر آنها تحمیل شده است.
استان آذربایجان غربی بدلیل صنعت کشاورز محور خود از زمینه اشتغالزایی بالایی برخوردار است.وجود زمنیهای زراعی مستعد،مراتع گسترده و باغات پرمحصول و متنوع پتانسیل بالقوه ایی برای اشتغالزایی و توسعه این صنعت در استان فراهم میباشد.اما بدلیل غفلت و عدم آشنایی از وضعیت مذکور،زمینه ظهور و بروز مهاجرتهای بی رویه به شهرهای استان فراهم گردید.
بی اعتنایی به روستاها در برنامه های توسعه منطقه،ایجاد جذابیتهای کاذب در شهرها و جذب نیروهای فعال کشاورزان در صنایع مختلف شهری زمینه توجیه مهاجرت به شهرها را فراهم نمود.
بدین ترتیب مناطق حاشیه شهر سال به سال در استان گسترده تر گردید.بطوریکه در حال حاضر دراستان آذربایجان غربی شهرهای ارومیه،پیرانشهر خوی، میاندوآب، مهاباد، سلماس و بوکان از این پدیده رنج می برند.
هوشنگ عطاپور مدیرکل فرهنگی اجتماعی استانداری آذربایجان غربی در این خصوص با اشاره به اینکه ۷۲ محله آذربایجان غربی با دو هزار و ۵۰۰ هکتار مساحت طبق برآوردهای گذشته جزو مناطق حاشیه نشین در استان هستند، افزود: از این میزان، ۵۷۷ هکتار از شهر ارومیه، جزو این مناطق است که شامل اسلام آباد، پشت کشتارگاه، وکیل آباد، حاجی پیرلو و طرزیلو می شود.
همچنین در این خصوص قربانعلی سعادت استاندار آذربایجان غربی در دوازدهمین جلسه شورای اداری استان، با تاکید براینکه مسئله حاشیه‌نشینی باید از سال آینده در استان حل و فصل شود بیان کرد: هم‌اکنون 400 هزار نفر در سراسر آذربایجان‌غربی حاشیه‌نشین بوده و مشکلاتی را به وجود آورده‌اند چون قوانین مصوب اجازه خدمات‌دهی به آنها را نمی‌دهد حال آن‌که حاشیه‌نشین‌ها از خدمات دولتی استفاده می‌کنند.
بوکان نیز بدلیل داشتن سکونتگاههای حاشیه شهر بدنبال یافتن راه حلی برای این موضوع میباشد.موضوعی که فرماندار این شهر در جلسه شورای اداری مطرح کرد.جمال خسروی فرماندار بوکان در جلسه شورای اداری بوکان، با اشاره به اینکه متاسفانه حاشیه نشینی و سکونتگاههای غیر رسمی یکی از مشکلات اصلی در بخش مدیریت شهری محسوب می شود، افزود: باید طرح ساماندهی این مناطق هر چه سریعتر تدوین شود.
وی با بیان اینکه شهر بوکان نسبت به سایر شهرهای آذربایجان غربی، مناطق حاشیه نشین و سکونتگاه بیشتری دارد، ادامه داد: هم اکنون ۱۰ محله حاشیه نشین در این شهر شناسایی شده که باید نسبت به ساماندهی آنها اقدامات لازم انجام شود و مجموعه مدیریت شهری نسبت به این موضوع اهتمام ویژه ای داشته باشند.
به نظر میرسد طی سالیان اخیر مسئولین استانی فرصت مطالعه کافی و دریافت اطلاعات لازم از علل شکل گیری حاشیه نشینی و میزان و وسعت آن کسب کرده باشند تا اکنون بتوانند در سایه اطلاعات موجود نسبت به حل این معضل اقدام لازم را انجام دهند.
بنابه آمارهای اعلامی در حال حاضر 35 درصد جمعیت استان یعنی حدود 1099562نفر در بخش کشاورزی فعالیت دارند. که باید برای حفظ این جمعیت کوشید تا شاید این جمعیت فعال نیز با وسوسه شهر نشینی به جمع حاشیه نشینان نپیوندند.
