مشهد و آشفته بازاری که برازنده نیست!

به گزارش تابناک رضوی، رکورد حضور حدود 8 میلیون زائر در نوروز 95 به پایتخت معنوی ایرانی اسلامی، چندان عجیب نیست چرا که مشهد مقدس از دیرباز به عنوان یکی از شهرهای مذهبی بزرگ جهان، سهم بسزایی در جذب زائر و  توریست مذهبی  در کشور ما داشته است.
ورود سالیانه جمعیتی بین 15تا 22 میلیون نفر مسافر و نیز زائر رضوی به این شهر تنها گوشه ای از آماری است که شاید رصد دقیق آن هم از عهده هر سازمانی خارج است.


در این بین نکته ای که به نظر می رسد نقش مجاوران بارگاه ملکوتی علی ابن موسی الرضا(ع) به عنوان میزبانان شهر بهشت است. نقشی که در هر قامتی و با شغلی نیازمند رعایت حدود زائران این بارگاه امن الهی است.
نهادهایی همچون استانداری ، شهرداری و آستان قدس رضوی با مدیریتی تمام قد در صدد آن هستند تا با تامین امینت و رفاه برای زائران ، رضایت امام مهربانی ها را به دست آوردند. اما به نظر می رسد در کنار تمام فعالیت های انجام شده نکته ای مهم و البته ظریف از نگاه تیز بین خادمان شهر بهشت مغفول مانده است. مسئله ای به نام بازار...
در دین مبین اسلام ، بازار از اهمیت و جایگاه ویژه ای برخوردار است ، تا آنجا که حتی در کتب دینی ما نیز به این نکته اشاره شده است که"روزی حلال در بازار از مظاهر لاینفک یک زندگی اسلامی است". همه ما هنوز هم مثالها و روایت هایی از بازاریان قدیم را به خاطر داریم که در آن به دقت ویژه در کسب وکار روزمره آنان اذعان دارد و این روزی حلال هیچگاه بدون رعایت حقوق مشتری  بدست نمی آید.
امروزه با توسعه روزافزون مراکز تجاری و بازارهای پیرامون حرم مطهر رضوی و همچنین افزایش کمی زائران این بارگاه شریف ، بیش از هر زمان دیگری نیازمند رجوع به اصل بازارهای اسلامی هستیم. باید گفت بازارهای در هم تنیده و شلوغ منتهی به حرم مطهر رضوی نیازمند نظارتی هرچه دقیقتر در حوزه افزایش رضایتمندی زائران است. نظارتی که در آینه آن نمایی از فرهنگ مطلوب میزبانی مردم شهر مشهد نیز جلوه گر می شود. متاسفانه این روزها با اندکی تعمل و بررسی در اطراف حرم مطهر به این نتیجه می رسیم که سطح رضایتمندی زائران و گردشگران از بعضی از برخوردها در بازارهای مشهد اصلا خوب نیست.
 
بازارهای مشهد آشفته است
 
علی-م زائری تهرانی است که به همراه خانواده خود شهر مشهد را برای گذران تعطیلات نوروزی انتخاب کرده است. وی در پاسخ به این سوال که وضعیت این روزهای بازارهای مشهد را چگونه ارزیابی می کنید؟ به ذکر تنها یک کلمه بسنده می کند. آشفته...
وی می گوید: علی‌رغم نظارتی که مطعنا در شهر مشهد بر عملکرد بازاریان و کسبه وجود دارد ، ولی متاسفانه این نظارت اصلا برای زائران ملموس نیست. تا آنجا که قیمت بعضی از کالاها ، مغازه به مغازه تفاوتی فاحش دارد.
خانمی جوان نیز که به همراه همسرش از شهرستان های اطراف مشهد مقدس برای زیارت مشرف شده است می گوید: من صحبتی در مورد کیفیت اجناس ندارم ، ولی در مورد شیوه های برخورد و رفتار عده ای از فروشندگان بسیار گله مند هستم. رفتارهایی که حتی از بیان آن نیز خجالت می کشم.
از نظر این زائر حرم رضوی تجمع چندین پسرجوان با مدل های آرایش سر و صورت غیر مرسوم و چه‌بسا زننده و رفتارهایی نامتناسب ، هیچ تناسبی با حال و هوای زیارتی این منطقه ندارد. وی در پایان می افزاید: ای کاش مسئولین در این حوزه کاری کنند!

لزوم آموزش بازار اسلامی در میان کسبه منطقه ثامن

دستگاههای متولی مدیریت شهری مشهد مقدس با نامگذاری حریمی به نام منطقه ثامن اقدام به سیاست گذاری در راستای افزایش خدمت رسانی مطلوب به زائران کرده اند. ترسیم محدوده ترافیکی ، حضور شبانه روزی نیروهای خدماتی-انتظامی و ... تنها نمونه ای قابل تقدیر از این گونه فعالیت ها است. متاسفانه در کنار تمام فعالیت های انجام شده که نادیده گرفتن آن بی شک کم لطفی در حق خادمان بارگاه رضوی خواهد بود ، نتوانسته ایم هنوز اقدامی شایسته در ساماندهی و مدیریت بازار منطقه ثامن انجام دهیم.

« حرم در پیش است و حرامی در پس! »

 تا آنجا که طبق تحقیقات و سوال و جواب های میدانی خبرنگار تابناک رضوی نوعی کدورت خاطر در سخنان زائران و گردشگران پس از حضور در این بازارها دیده می شود و با وجود اهتمام ارزشمند متولیان در زمینه های مختلف، همچنان و هنوز تا وضعیت مطلوب فاصله مان زیاد است و وضع امروزمان برازنده شهر رضوی نیست و گاهی گمان ایجاد تصویر و تصور نامتناسب از بازار مشهد در اذهان زائران پذیرفته نیست و مبادا اینکه اینکه احدی در مشهد چنین بگوید که « حرم در پیش است و حرامی در پس! »
به عقیده نگارنده ؛ برای حل این مشکل می توان با بهره گیری از اساتید مجرب حوزه و دانشگاه و برگزاری دوره هایی آموزشی با عناوینی همچون "بازار اسلامی" ، ویژه تمام افرادی که در حرفه ای به نام فروشندگی که با بخشی از اعتماد مردم و نوامیس آنان نیز سرو کار دارند ، تحولی شگرف را ایجاد کرد.
آموزش مباحثی همچون اخلاق و ادب اسلامی ، شیوه های کسب رزق و روزی حلال تنها در یک دوره چند ساعته و در ادامه تهیه لیستی دقیق از تمام فروشندگان اطراف حرم مطهر رضوی، صدور کارت فروشندگی بازارهای رضوی مشتمل بر درج کد مخصوص فردی و تلفن سامانه نظارتی بر روی آن منجر به نظارت و ارتباط مستقیم زائران با مجریان این طرح به صورت هر چه دقیق ترخواهد شد. بهره گیری از ظرفیت فرهنگسراهای شهرداری نیز در این بین می تواند به عنوان مراکز آموزشی، سهم بسزایی در پیشبرد این طرح اجرا کند.
در پایان لازم است تا در محضر امام مهربانی ها از زحمات و تلاشهای شبانه روزی کلیه مسئولان و کارکنان دستگاههای نظارتی  و خدماتی مشهد مقدس (استانداری،شهرداری،آستان قدس رضوی و اعضای شورای شهر و ....) که بی شک تلاش ارزشمندی را برای ایفای نقش شایسته خادمی شهر بهشت انجام می دهند اعلام کنیم.

جواد آریانی / تابناک خراسان رضوی