بهار سال گذشته بود که با تخریب وسیع در جنگلهای هیرکانی در ارتفاعات زرین گل در شهرستان علیآبادکتول که به بهانه انتقال آب از سرچشمه های زرینگل به شاهرود انجام شد، اعتراضات مردمی را به همراه داشت.
اعتراضی که پسازآن پای دادستان، کارشناسان وزارت نیرو و مدیران آب منطقهای، منابع طبیعی، جهاد کشاورزی، محیطزیست و فرمانداران شاهرود و علیآبادکتول را به منطقه باز کرد.
پس از اولین بازدید در مهرماه سال گذشته وزیر نیرو دستور توقف پروژه انتقال آب سرچشمههای قطری را صادر کرد و کمی بعد خبرها حاکی از کاهش حجم انتقال از پنج میلیون مترمکعب آب شیرین از سرچشمههای زرین گل به ۲.۵ میلیون مترمکعب و انجام مطالعات زیستمحیطی خبر میداد.
پس از یک سکوت رسانهای چندماهه، اواخر تیرماه امسال اعتراضات مردمی و پیگیریهای ستاد بازگشت سرچشمههای زرین گل، دوباره مسئولان به تکاپو افتادند و اینبار دادستان و فرماندار علیآبادکتول و دیگر مسئولان شهرستانی و استانی با جدیت بیشتر درباره این موضوع ورود پیدا کردند که نتیجه آن چند بازدید بود. بازدیدی که نتیجه آن پلمپ لولههای انتقال و دستگیری ۵ کارگر بود که البته شاید سهم چندانی در این پروژه نداشتند.
موضوع انتقال آب سرچشمههای زرین گل زمینه گفتگو با سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی و دبیر مجمع نمایندگان گلستان را فراهم کرد و اسدالله قره خانی نماینده مردم علیآبادکتول در مجلس شورای اسلامی در گفتگو با مهر بهصراحت مخالفت خود را با این طرح اعلام کرد. وی از دیدار با وزیر نیرو و رئیس سازمان حفاظت از محیطزیست برای پایان دادن به پروژه انتقال آب از گلستان به سمنان خبر داد.
*شما هم در زمان تبلیغات انتخاباتی و هم بعدازآن بهصراحت با انتقال آب سرچشمههای زرین گل به شاهرود مخالفت کردهاید. آیا این فقط یک شیوه تبلیغاتی بوده یا همچنان بر مواضع خود ایستاده اید؟
بله. حتی در دیدار با وزیر نیرو هم تأکید کردم کاملاً با انتقال آب گلستان به سمنان مخالفیم. در حال حاضر گلستان با مشکل تأمین آب شرب در شهرها و روستا مواجه است و در این شرایط انتقال آب این استان به استان دیگر جایز نیست. ضمن اینکه با انتقال آب شیرین سرچشمههای زرین گل، آبشور محیطزیست و منابع طبیعی منطقه را نابود میکند.
* مسئولان آب منطقهای سمنان معتقدند این پروژه کاملاً قانونی و مطابق طرح انجامشده است، اما به نظر میرسد این پروژه با عنوان انتقال آب سرچشمههای قطری هماکنون آب سرچشمههای قطاری در حوضه آبخیز استان گلستان را هم منتقل میکند؟
بله. دقیقاً این مورد را در دیدار مجمع نمایندگان و استاندار گلستان با وزیر نیرو در تهران مطرح و اسناد و مدارک تحویل وزیر محترم شد.
در این دیدار مسئولان استان سمنان هم حضور داشتند، آنها نیز مواردی را بیان کردند؛ اما در همان دیدار هم تأکید کردیم در سال ۱۳۷۸ مجوز انتقال آب چشمههای قطری در استان سمنان صادرشده اما آنها هماکنون چشمههای قطاری در شمال خط رأس در حوزه استان گلستان را هم منتقل کردهاند.
وزیر بسیار متعجب شد؛ ما توضیح دادیم در دامنه از خط رأس به سمت جنوب سرزمین آنهاست و به سمت شمال مربوط به استان گلستان است و هیچگونه فعالیتی در حوزه سرزمینی گلستان از سوی استان سمنان قابلقبول نیست.
* واکنش وزیر به این موضوع چه بود؟
وزیر سؤال پرسید و درنهایت تصمیم گرفت خط رأس حوضه آبخیز و آبریز دو استان باشد و ماهم پذیرفتیم که اینطرف خط رأس حق گلستان و آنطرف خط رأس حق استان سمنان است؛ اما معاون آب و فاضلاب معتقد بود هزینه سنگینی برای این پروژه انجامشده و قبلاً کارشناسان و مدیران توافق کردهاند که حجم انتقال از پنج میلیون مترمکعب به ۲.۵ میلیون مترمکعب برسد.
دقیقاً خاطرم هست که سال گذشته خبر این توافق به نقل از مدیران مختلف منتشر شد. من همانجا اعتراض و اعلام کردم کسی اجازه چنین توافقی نداشته، توافق و یا سکوت در این خصوص از هیچکس جایز نبوده و نیست.
صحبتهای شما نشان میدهد با کاهش حجم انتقال هم مخالفت شد؟
بله دقیقاً. به اعتقاد من با توجه به مشکلات کمآبی استان کسی حق انتقال آب که حق مردم استان گلستان را ندارد. با ۲.۵ میلیون مترمکعب که هیچ با انتقال حتی ۱۰ مترمکعب آب گلستان به سمنان و یا هر نقطه دیگر مخالفیم.
ظاهراً آب تمام چشمههای شیرین منطقه در حال انتقال بوده، قطعاً این انتقال آسیبهای زیستمحیطی نیز به همراه دارد؟
معاونت آب و فاضلاب تأکید داشت بر روی انتقال ۲.۵ میلیون مترمکعب توافق شده و تمهیداتی برای مرتفع شدن مشکلات میاندیشیم؛ اما چگونه میتوانند با انتقال تمام آبهای شیرین منطقه از شوری و غلظت آب چشمههایی کهای سی آن از شوری آبهای آزاد هم بیشتر است، بکاهند. شوری آب چشمههای باقیمانده محیطزیست منطقه را نابود میکند.
مطابق اسناد و مدارک موجود پروژه انتقال آب چشمههای قطری هم مطالعات زیستمحیطی ندارد، پیگیر این موضوع هم شدهاید؟
بله در دیدار با وزیر نیرو هم این مورد مطرح شد اما بهصورت جددیتر آن را در دیدار باخانم ابتکار، معاون رئیسجمهور و رئیس سازمان حفاظت از محیطزیست پیگیر شدیم. در دیدار با ایشان از سازمان حفاظت از محیطزیست گلستان که شکایت کرده و پای شکایت خود ایستاده تشکر کردیم. شکایت محیطزیست گلستان شایسته تحسین است.
اما در کنار شکایت محیطزیست گلستان، دستگاههای اجرایی دیگری هستند که سکوت اختیار کردهاند؟
بله منابع طبیعی اگر یک شاخهای شکسته و هیزمی حمل شود و یا دامی برای چرا وارد جنگل شود، جلوگیری میکند اما در مقابل چنین تخریب وسیع در جنگلهای هیرکانی که کل گونههای سرخدار و جنگلها و منابع طبیعی گلستان را در معرض تخریب و نابودی قرار داده، مماشات و سکوت میکند و این سکوت معنادار و سؤالبرانگیز است.
موضوع نداشت مطالعات زیستمحیطی پروژه قطری نیز به خانم ابتکار اعلام شد و معاونین ایشان نیز نداشتن مطالعات زیستمحیطی این پروژه را تائید کردند و قرار شد این پروژه متوقفشده و جلسات دیگری برگزار شود.
ظاهراً این پروژه متوقف نبود و کارگران در ارتفاعات زرین گل مشغول فعالیت بودهاند؟
بله. دادستان محترم علیآبادکتول ورود خوبی به این موضوع داشتند. لولههای انتقال آب گلستان به سمنان اواخر هفته گذشته پلمپ شد و چند نفر هم دستگیر شدند.
در یک سال گذشته فرماندار، ستاد مردمی بازگشت سرچشمهها، محیطزیست و دادستان و بسیاری دیگر تلاشهای قابلتقدیری در ممانعت از این انتقال داشتهاند که جای تشکر دارد.
مجمع نمایندگان گلستان و شخص بنده به جد پیگیر هستم که هیچگونه انتقالی از استان گلستان صورت نگیرد و بازهم تأکید میکنم هیچکس اجازه توافق و یا سکوت برای انتقال آبی که حقوحقوق مردم گلستان است را ندارد.