وزارت جهادی کشاورزی از معدوم‌سازی حدود 65 هکتار از مزارع سبزی تحت کشت با آبهای نامتعارف خبر داد.
وزارت جهاد و کشاورزی اعلام کرد: استان تهران با داشتن 20 هزار هکتار اراضی تحت کشت سبزی و صیفی، دارای 1335 هزار تن تولید سبزی و صیفی در کشت‌های باز و 480 هزار تن تولید سبزی و صیفی گلخانه‌ای است که اراضی تحت کشت سبزی و صیفی استان عمدتاً با استفاده از آب سالم (چاه، قنات، کانال‌های انتقال آب سالم کشاورزی) آبیاری می‌گردد ولی 741 هکتار آن (کمتر از 4 درصد) در ابتدای سال 92 با اختلاط 10 تا 30 درصدی آب سالم با روان آبها و پسابهای شهری و روستایی مشروب می‌گردید که بر اساس بررسی‌های انجام شده علت اصلی آن قطع حقابه‌های کشاورزان از منابع آبهای سطحی با احداث سدهای متعدد و اختصاص آن به شرب و بهداشت و عدم تأمین آب جایگزین و همچنین آلوده شدن آبهای سالم کشاورزان در مسیر انتقال به اراضی کشاورزی توسط فاضلاب و پسابهای شهری، روستایی، شهرک‌های مسکونی و واحدهای صنعتی بوده است. در این راستا و برای رفع این مشکل و به منظور حذف کامل استفاده از آبهای نامتعارف در اراضی سبزی و صیفی استان، اقدامات گسترده‌ای توسط سازمان جهاد کشاورزی استان تهران با همکاری استانداری تهران، فرمانداری، دانشگاه علوم پزشکی تهران، سازمان آب منطقه‌ای تهران و دستگاه قضایی به انجام رسید که اهم اقدامات انجام شده عبارت است از:
1. بررسی میدانی، شناسایی مساحی اراضی، تهیه شناسنامه و پایش مستمر مزارع سبزی‌کاری با فاضلاب.
2. اقدامات آموزشی، ترویجی، توجیهی و توانمندسازی 2250 نفر روز و نمونه‌برداری و آنالیز نمونه‌های آب و خاک و سبزیجات تولیدی در مزارع هدف.
3. 316 مورد تذکر و اخطار شفاهی و کتبی به کشاورزان خاطی، 72 مورد شناسایی و اخطار به کارگاه‌های صنفی و صنعتی آلوده‌کننده آب سالم کشاورزی و معرفی 50 کشاورز خاطی به شبکه بهداشت و درمان جهت برخورد قانونی از طریق مراجع قضایی.
4. تغییر نوع کشت 495 هکتار از سبزی و صیفی به کشت زراعت چوب، نباتات علوفه‌ای و غلات.
5. جداسازی آبهای سالم و فاضلاب، تأمین آب سالم و خروج از آبیاری با فاضلاب 176 هکتار از سبزی‌کاری‌ها با احداث 5 کیلومتر پوشش کانال‌های فاضلاب‌بر.
6. قلع و قمع 16 بند فاضلاب‌بر و جمع‌آوری 32 موتور پمپ از روی رودخانه‌ها و کانال‌های فاضلاب‌بر.
7. معدوم‌سازی حدود 65 هکتار از مزارع سبزی تحت کشت با آبهای نامتعارف.
8. پلمب 27 واحد صنفی، قالیشویی و ... آلاینده آب کشاورزی.
9. حفر 30 حلقه چاه عمیق با دب حدود 600 لیتر در ثانیه توسط شرکت آب منطقه‌ای تهران جهت تأمین آب سالم جایگزین آبهای نامتعارف از حدود سه سال قبل که هم اکنون تجهیز و راه‌اندازی بخش اعظم آن توسط شرکت آب منطقه‌ای استان در دست اجرا می‌باشد.
10. تخصیص حدود 3 مترمکعب در ثانیه آب از تصفیه‌خانه جنوب تهران جهت تأمین آب سالم جایگزین برای کشاورزان شهرستان ری.
11. معرفی بیش از 50 کشاورز خاطی به دستگاه قضایی از طریق شبکه بهداشت و درمان شهرستان ری که بر اساس ماده 688 قانون مجازات اسلامی مسئول برخورد قانونی با تهدیدکنندگان بهداشت عمومی است.
12. انتقال فاضلاب نهر فیروزآباد به خروجی سوم توسط شهرداری منطقه 20 تهران که موجب خروج 30 هکتار سبزی‌کاری و 60 هکتار برنج‌کاری از چرخه آبیاری با استفاده از آبهای نامتعارف گردید.
با عنایت به اقدامات مذکور، از ابتدای سال زراعی جاری نیز همانند سال گذشته، عملیات پایش و نظارت میدانی بر مزارع سبزی و صیفی استان در قالب تیم‌های نظارتی متشکل از نمایندگان دستگاه‌های مذکور به صورت مستمر ادامه داشته و ضمن معرفی مستمر آلوده‌کنندگان آب سالم به اداره محیط زیست، با تولیدکنندگان متخلف به شدت برخورد شده و می‌شود و در این راستا با شناسایی صدها کارگاه صنعتی و صنفی که پساب آنها به صورت غیراصولی، غیربهداشتی و غیرقانونی وارد کانال‌های آب سالم کشاورزی می‌گردید شناسایی شده و از آنجایی که بر اساس ماده 46 قانون توزیع عادلانه آب، نظارت و برخورد قانونی با متخلفین مذکور بر عهده اداره کل محیط زیست می‌باشد، به اداره کل محیط زیست استان منعکس گردیده است.
نهایتاً اینکه تا امروز علیرغم اینکه در پایان سال گذشته تمامی سطح 741 هکتاری سبزی‌کاری و 740 هکتار برنج‌کاری مشروب با مخلوط پساب مهار و به صفر کاهش یافته ولی در سال جاری نیز برخی از تولیدکنندگان متخلف در سطح 82 هکتار مبادرت به کشت سبزی و صیفی با مخلوط فاضلاب نموده بودند که بلافاصله شناسایی و به مراجع قضایی معرفی گردیدند که تاکنون برای 60 هزار هکتار از آن حکم معدوم‌سازی صادر و بلافاصله اجرا شده و مابقی نیز توسط شبکه بهداشت و درمان شهرستان ری (به عنوان دستگاه مسئول برخورد قانونی) در دست پیگیری قضایی است که به محض صدور حکم، قلع و قمع خواهند شد. در پایان لازم به ذکر است برای ریشه‌کن شدن این معضل در استان تهران بیش از هر چیز نیازمند آن است که:
1. اداره کل محیط زیست استان تهران به عنوان دستگاه قانونی مسئول برخورد با عوامل آلوده‌کننده آب سالم کشاورزی، برخورد با متخلفین و آلوده‌کنندگان آب سالم کشاورزی اهتمام بیشتری مبذول دارد.
2. به علت اختصاص حقابه کشاورزان با احداث سدهای کرج، لار، لتیان و ماملو به شرب و بهداشت و عدم تأمین آب جایگزین، شرکت آب منطقه‌ای تهران تدبیری برای تأمین آب سالم جایگزین (صرفاً برای همان حقابه‌بران) به عمل آورد.
3. شرکت‌های آب و فاضلاب شهری و روستایی، به عنوان مسئولین قانونی جمع‌آوری و تصفیه فاضلاب‌های شهری و روستایی با توجه به اهمیت و حساسیت ویژه موضوع (خصوصاً از حیث تهدید سلامت و بهداشت جامعه) بیش از پیش به این مهم توجه نموده و از ورود فاضلاب‌های خام به کانال‌ها و انهار آب کشاورزی جلوگیری به عمل آورند.
4. با توجه به اینکه منشأ حجم عظیمی از فاضلاب‌ها و آبهای آلوده، شهر تهران است لذا ضرورت حمایت همه‌جانبه شهرداری تهران خصوصاً برای تسریع در احداث تصفیه‌خانه در مسیر روان آبهای آلوده شهری و صنعتی و تکمیل کانال‌های انتقال آبهای آلوده به خارج از دسترسی اراضی کشاورزی مورد تأکید است.
منبع: فارس
