به گزارش تابناک قم، پس از افزایش چشمگیر و مداوم قیمت کاغذ، شماری از ناشران نسبت به درج قیمت‌های تازه بر روی کتاب‌های چاپ قدیم که بخشی از آنها با کاغذ‌های یارانه‌ای نیز منتشر شده، اقدام کرده‌اند؛ رویکردی که دستیابی به کتاب با قیمت منصفانه را برای عموم مردم دشوارتر خواهد ساخت و کارکرد مکانیزم توزیع کاغذ یارانه‌ای را با چالش و پرسش‌های جدی‌تر مواجه می‌سازد.
به گزارش «تابناک»؛ کاغذ یارانه‌ای جزو اقلام جذاب برای صنعت نشر است که از گذشته برای حمایت از صنعت نشر در اختیار طیف وسیعی از ناشران قرار می‌گرفت و در چندین سال اخیر همزمان با التهابات اقتصادی نیز شاهد تداوم اختصاص این کاغذ بودیم و بخش وسیعی از آنچه در سال‌های اخیر منتشر شده و بعضاً کتب کمک آموزشی بوده و جنبه فرهنگی خاصی نداشته، روی کاغذ یارانه‌ای نشر یافته است.
با این حال مجموعه فعالان صنعت نشر کتاب همواره تاکید کرده‌اند که اگر کاغذ یارانه‌ای در اختیارشان قرار نگیرد، این صنعت نابود خواهد شد، چون به گفته آنها در صورت چاپ کتاب با قیمت آزاد، با در نظر گرفتن حق تالیف و حاشیه سود ناشر، باید قیمتی در پشت جلد کتب درج شود که این کالای فرهنگی را از دسترس اغلب مردم خارج می‌کند و تنها نسخه دیجیتال می‌ماند. آنها از چرخه‌ای از صنعت نشر سخن می‌گویند که از چاپخانه‌ها تا کتاب فروشی‌های فیزیکی را شامل می‌شود و همه آنها در گرو چاپ نسخه‌های کاغذی است.
بنابراین با در نظر گرفتن ملاحظات، همواره این یارانه با فراز و فرودهایی همراه بود و ناشران حجم عظیمی از کاغذ را از این طریق دریافت کرده‌اند؛ سهمیه‌ای که معمولاً ناکافی خوانده‌اند. یکی از ملاحظات مرسوم استفاده از این کاغذ برای نشر کتاب و عدم فروش آن در بازار آزاد بوده که همواره روش‌هایی برای دور زدن وجود داشته است و شایع‌ترین روشش، بالاتر اعلام کردن تیراژ کتب نسبت به تیراژ واقعی‌اش توسط برخی ناشران بوده است. به تعبیر واضح‌تر، همواره تردیدهای جدی درباره تیراژ برخی کتاب‌ها حتی با هزار نسخه در هر چاپ در این بازار وجود داشته است.
به تازگی برخی ناشران، علاوه بر استفاده از این ظرفیت‌ها، به اقدامات تازه‌ای برای کسب سود بیشتر پرداختند که مصداق بارز گران‌فروشی است. این ناشران کتاب‌های چاپ قدیم را با چسباندن یک برچسب بر روی قیمت قدیمی کتاب، قیمت‌گذاری جدید می‌کنند و می‌فروشند. ناشران با این توجیه این کار را می‌کنند که قیمت تمام شده کتاب در چاپ جدید، به این رقم می‌رسد؛ بنابراین قیمت چاپ تازه را روی کتاب‌های چاپ قدیم نیز درج می‌کنند که مشاهدات تابناک در اختلافات بعضاً بیش از صد درصد این دو قیمت حکایت دارد.
سوای اینکه قیمت گذاری جدید بر محصولی که با قیمت‌های قدیمی به تولید رسیده، حتی برای کتاب‌های چاپ قدیم می‌تواند مصداق تخلف باشد، باید در نظر داشت معمولاً ناشران برای چاپ شماری از این کتاب‌ها، کاغذ یارانه‌ای نیز دریافت کرده‌اند و هزینه تمام شده این کتاب‌ها باید از هزینه تمام شده کتبی که با کاغذ آزاد منتشر شده‌اند، نیز کمتر باشد.
هم اکنون پرسش کلیدی این است که آیا این رویکرد تایید معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد است و آیا اساساً قیمت‌گذاری کتاب، به خصوص کتاب‌هایی متکی بر کاغذ یارانه‌ای ضوابط و نظارتی دارد؟
