زنبورداری و تولید عسل در استان همدان از حامی و بانی کافی و وافی برخوردار نیست.
به گزارش خبرگزاری فارس ، یکی از ظرفیت‌های موجود در استان همدان که می‌تواند باعث ایجاد اشتغال و البته تولید ثروت شود، زنبورداری است که علاوه بر مزایای اقتصادی، در تأمین سلامت و امنیت غذایی کشور و استان نیز تأثیرگذار است.
با این وجود، هنوز موانع بسیاری بر سر راه تداوم و البته رونق این شغل در استان و کشور وجود دارد، موانعی که باعث شده است تا نتوان از همه ظرفیت‌های موجود استفاده بهینه کرد.
بدون تردید بررسی بیشتر و توجه کافی به این حرفه باعث خواهد شد که همدان به یکی از قطب‌های تولید عسل در کشور تبدیل و در راه صادرات این محصول نیز موفق شود.
*همدان نهمین تولیدکننده عسل کشور
یک کارشناس تولید عسل و زنبوردار در گفت‌و‌گو با خبرنگار فارس اظهار کرد: در استان همدان 200 هزار کلنی وجود داشته و 3 هزار نفر به شغل زنبورداری مشغول هستند.
علی عابدی با بیان اینکه 20 هزار کلنی در شهرستان همدان وجود دارد که 400 نفر به زنبورداری مشغول هستند، افزود: سرانه مصرف عسل در ایران و استان همدان 600 گرم در ماه است.
وی تصریح کرد: همدان رتبه نهم تولید عسل در ایران را دارد و در زنبورداری جایگاه ششم را به خود اختصاص داده است.
این کارشناس تولید عسل با بیان اینکه آذربایجان غربی و شرقی در جایگاه اول و دوم کشور قرار گرفتند، ادامه داد: اکثر زنبورداران در محل خانه خود محصولات تولیدی را به فروش می‌رسانند و فروشگاه‌های زیادی در این حوزه وجود ندارد
*مصرف عسل دست‌ساز برای سلامتی انسان مضر است
وی درباره کیفیت عسل و واردات آن نیز خاطرنشان کرد: در حال حاضر به سه طریق عسل تولید می‌شود که نوع اول آن دست‌ساز و تقلبی است که مصرف آن برای سلامتی انسان خطر دارد.
عابدی با بیان اینکه این نوع عسل را با افزودنی‌های غیرمجاز قوام می‌آورند و با قیمت پایین عرضه می‌کنند، گفت: عسل صنعتی نیز وجود دارد که در این نوع محصول زنبور عسل تمام فرآیندها را انجام می‌دهد اما مایه اولیه آن شکر است.
وی با اشاره به اینکه افراد تولیدکننده این نوع عسل اعلام می‌کنند که محصول آنها صنعتی است، افزود: قیمت این نوع محصول بین 12 تا 18 هزار تومان بوده و در بازار موجود است.
این تولیدکننده عسل تصریح کرد: نوع سوم عسل، طبیعی است که زنبور از شهد گل آن را تولید می‌کند که قیمت کلی‌فروشی آن 40 تا 45 هزار تومان است که خرده‌فروشی آن به 60 هزار تومان می‌رسد.
وی ادامه داد: برخی از محصولات نیز با قیمت 120 هزار تومان عرضه می‌شوند که بسیار خاص و به نوعی محصول لوکس به حساب می‌آیند.
*عسل صنعتی برای بیماران دیابتی مضر است
عابدی درباره تفاوت عسل طبیعی و صنعتی، خاطرنشان کرد: عسل طبیعی دارای قند طبیعی بوده و برای افرادی که دیابت دارند، ضرری ندارد اما عسل شکری برای بیماران دیابتی مطلوب نیست هرچند بسیار بهتر از نوع دستی عسل است.
وی با بیان اینکه مصرف عسل صنعتی برای افراد سالم منعی ندارد و تمام مواد عسل طبیعی در آن وجود دارد، گفت: متأسفانه برخی از افراد سودجو وجود دارند که عسل صنعتی را به نام عسل طبیعی به فروش می‌رسانند.
*تسهیلات بانکی زنبورداران گران است
این زنبوردار همدانی درباره موانع موجود در راه زنبورداری و تولید عسل در همدان، اظهار کرد: زنبورداران با سختی فعالیت می‌کنند، چراکه حمایت نمی‌شوند و تسهیلات گران‌قیمت برای آنها تخصیص می‌دهند که باز پس دادن آن بسیار مشکل است.
وی افزود: با فرا رسیدن فصل سرما زنبورداران باید به مناطق گرمسیر بروند که در آن تدبیری برای استقرار بدون دغدغه آنها اندیشیده نشده است.
عابدی با تأکید بر اینکه زنبورداری بانی و مسئولی ندارد، تصریح کرد: هرچند در جهاد کشاورزی بخشی برای حمایت از زنبورداران تشکیل شده است اما اقدام عملی و گامی در راستای حل مشکلات برنمی‌دارند.
*پرورش ملکه زنبور دغدغه بزرگ زنبورداران
وی با بیان اینکه یکی از مهمترین مشکلات حوزه زنبورداری ملکه زنبورهاست، ادامه داد: برخی از افراد به وارد کردن ملکه زنبور روی می‌آورند که با این اقدام، برخی از بیماری‌ها وارد کشور می‌شود و دولت به عنوان بانی اصلی این کار اقدام مناسبی انجام نمی‌دهد.
کارشناس تولید عسل با بیان اینکه چند سالی است که از ورود عسل چینی به کشور جلوگیری می‌شود، خاطرنشان کرد: در حال حاضر آفتی که در زنبورداری وجود دارد «کنه واروآ» است که خسارت زیادی به زنبورداران وارد می‌کند.
*دامپزشکی برای آفت زنبور عسل کاری از دستش برنمی‌آید
وی با اشاره به اینکه این بیماری به صورت خاموش عمل می‌کند، گفت: دامپزشکی کمک‌هایی به زنبورداران می‌کند اما به نظر می‌رسد کارشناسان دامپزشکی هم اطلاع کافی در خصوص این آفت و زنبور ندارند.
عابدی با بیان اینکه تشخیص این آفت به شرط آموزش لازم به زنبورداران دشوار نیست، اظهار کرد: داروهایی که وارد می‌شود خارجی است که داروهای چینی بخش عمده بازار را به ویژه درباره آفت کنه واروآ به خود اختصاص داده است.
وی افزود: وقتی زنبورداران از این داروی چینی استفاده می‌کنند، تأثیر ندارد چراکه از کیفیت مناسب برخوردار نیست.
زنبوردار همدانی با بیان اینکه قیمت برخی از مواد مورد نیاز تولید عسل در بازار بالا است، تصریح کرد: پیش از این بخشی از داروها از آلمان وارد می‌شد که امروز این اتفاق روی نمی‌دهد حتی داروهای ایرانی نیز در بازار وجود ندارد.
وی با اشاره به اینکه زنبورداری ما بانی خاصی ندارد، ادامه داد: هرچند برخی معتقدند که مراکزی برای این کار وجود دارد اما به نظر می‌رسد بیشتر فرمایشی است زیرا تاکنون اقدام قابل توجهی صورت نگرفته است.
عابدی با بیان اینکه حدود 20 سال است که بر روی ملکه ایرانی تحقیق صورت می‌گیرد، خاطرنشان کرد: به دنبال ملکه ایرانی اصلاح شده هستند که تاکنون به موفقیت چشمگیری دست نیافتند.
وی گفت: ملکه ایرانی از کیفیت مطلوبی برخوردار است، ولی مقداری حالت تهاجمی دارد و به زنبورداران حمله می‌کند.
*تولید ملکه اصلاح شده، نیاز جدی تولید عسل در کشور
این زنبوردار همدانی با بیان اینکه ملکه‌های ایرانی کمتر از 6 کیلوگرم عسل تولید می‌کنند در حالی که نمونه آلمانی میزان بیشتری تولید دارد، اظهار کرد: در استان همدان از 20 خرداد تا 25 تیر ماه دوره برداشت عسل است.
وی افزود: برخی از افراد که پس از این بازه زمانی کلنی‌ها را جابه‌جا می‌کنند، ممکن است موفق به تولید عسل شوند اما در غیر این صورت تولید رخ نخواهد دارد.
عابدی خواهان مرکز تحقیقاتی و آزمایشگاه برای اصلاح ملکه ایرانی شد و تصریح کرد: در کرج مرکزی وجود دارد اما هنوز به نتیجه لازم نرسیدند، بنابراین دولت اگر به کمک این مرکز آمده و از کشورهای دیگر استفاده کند، بهره‌وری تولید عسل را بالا خواهد برد.
*تنها 15 فروشگاه عرضه عسل قانونی وجود دارد
رئیس اتحادیه قنادان و آجیل‌فروشان همدان نیز در گفت‌و‌گو با خبرنگار فارس گفت: فروشگاه‌های تخصصی عرضه عسل در همدان دو حالت داشته یا زیر نظر سازمان جهاد کشاورزی بوده یا از اتحادیه قنادان و آجیل فروشان پروانه کسب دریافت کردند.
محمد ارغوان اظهار کرد: 15 واحد صنفی در همدان از اتحادیه پروانه کسب دارند و سایر واحدهای موجود غیر قانونی فعالیت کرده و اغلب هم به عرضه محصولات نامرغوب می‌پردازند.
وی افزود: اگر آزمایشگاهی برای تعیین کیفیت عسل ایجاد شود می‌توانیم مانع فعالیت افراد سودجو شویم، چراکه تشخیص عسل تقلبی از اصل آن دشوار است.
رئیس اتحادیه قنادان و آجیل فروشان همدان تصریح کرد: در حال حاضر اتحادیه فقط توان نظارت بر 15 واحدی که دارای پروانه قانونی کسب هستند را دارد.
