مسائل و مشکلات فکری، فرهنگی و مدیریتی در انجمن هنرهای نمایشی اداره ارشاد وجود دارد که همین امر سبب عدم پیشرفت تکنیکی و محتوایی و حتی فرهنگی تئاتر قم شده است.
به گزارش تابناک قم، سال 94 از سوی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان سال تئاتر معرفی شد. این نامگذاری در دل هنرمندان عرصه نمایش روزنه‌های امید را باز کرد. اما به اذعان اهالی هنر نمایش آن چنان که باید اقدام‌های سازنده و بنیادینی در سال گذشته نسبت به سال‌های قبل صورت نگرفت و وضع تئاتر در شهرستان‌ها نیز تعریف آن چنانی نداشت.
هر چند در قم گروه‌های تئاتری با وجود عدم حمایت‌های لازم - چه دولتی و چه مردمی - به اجراهای خود در سالن‌های کم‌کیفیت استان ادامه دادند و شاید مهم‌ترین نمایشی که با استقبال خوبی از سوی مردم روبه‌رو شد، نمایش «تاج خروس، خاله و عروس» ویژه کودکان بود که 30 شب در تالار شهید آوینی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی قم روی صحنه رفت و فروش قابل توجهی داشت.
سال 95 نیز بهاری تئاتری داشت؛ از اجراهای خیابانی ویژه مسافران نوروزی در جمکران و نقاط مرکزی و بوستان‌های شهری گرفته تا اجرای نمایش «تاریک خانه درد» که سرآغاز نمایش‌های امسال است.
«محمدرضا شاهمردی» نویسنده نمایش «تاریک خانه درد» در خصوص این نمایش می‌گوید: این نمایش با نگاهی متفاوت داستان یک پادشاه گمنام را روایت می‌کند؛ روایتی از جنس ادبیات که فضای دوره قاجاریه را القا می‌کند؛ داستان بیماری شاه و سوءظن وی به اطرافیان و در نتیجه آشفتگی‌هایی که از همین بیماری نشأت گرفته است، چنان‌که تمام مملکت تحت حکومت وی به دلیل بیماری پادشاه دچار مشکل می‌شود.
مدیر گروه تئاتر طراوت با اشاره به لزوم توجه به ظرفیت‌های تاریخی و به کارگیری آن در نمایش بیان می‌کند: در گروه ئئاتر طراوت سال‌هاست که به داستان‌های تاریخی گرایش پیدا کرده‌ایم؛ به دلیل توجه بزرگان دینی و به ویژه امام علی(ع) به لزوم خواندن تاریخ و این‌که تاریخ به نویسنده بستری می‌دهد که بتواند قصه‌های جذاب و متنوع را فراروی مردم قرار دهد.
از سویی ما را از افتادن در چاله تفکرات غرب و روشنفکرمآبانه نجات می‌دهد. از سوی دیگر کشور ما دارای تاریخ ارزشمندی است و دلیلی ندارد تئاتر ما از فلسفه بیگانه و مفاهیم غیر‌الهی الهام بگیرد.
وی تصریح می‌کند: قدم اول در پرداختن به موضوعات تاریخی را با نمایش «پهلوون گردون» که برگزیده جشنواره تئاتر استانی قم شد، برداشتیم و با نمایش «امیر کبیر» در جشنواره بین المللی تئاتر فجر حاضر شدیم و پس از مدتی به این فضای تاریخی، فضای تئاتر عامیانه را اضافه کردیم.
شاهمردی می‌گوید: آیین‌ها و باورهای سنتی مردم نیز دیگر موضوعی بود که در نمایش‌های خود به آن پرداختیم و در جشنواره امام رضا(ع) با نمایش «شاه شهید» شرکت کردیم که در این نمایش ضمن پرداختن به تاریخ ایران و فرهنگ عامه مردم، سعی کردیم به ظرفیت‌های دینی مردم ایران نیز اشاره کنیم.
2 مشکل تئاتر قم
نویسنده نمایش «تاریک خانه درد» در رابطه با مشکلات تئاتر در قم عنوان می‌کند: تئاتر قم با 2 مشکل سخت افزاری و نرم افزاری دست و پنجه نرم می‌کند. مشکلات سخت افزاری مربوط به نبود سالن انبار برای گروه‌های تئاتری است که باعث خرابی اموال و تجهیزات دکور و متضرر شدن گروه‌ها شده است. هم چنین کمبود سالن اجرای مناسب با امکانات لازم از دیگر مشکلات تئاتر قم است.
مدیر گروه تئاتر طراوت با اشاره به پیگیری‌های مدیرکل ارشاد قم در خصوص راه اندازی تالار مرکزی می‌گوید: امیدواریم با بهره برداری کامل از تالار مرکزی قم مشکل محل اجراهای گروه نمایشی قم حل شود. هر چند پس از راه اندازی این تالار بحث مدیریت و نحوه آن بسیار مهم است که امیدواریم در این رابطه با تدبیر مسئولان روبه‌رو شویم و با اعتماد به هنرمندان، اداره آن به این قشر سپرده شود.
وی مشکل نرم افزاری تئاتر قم را مهم‌تر از کمبود امکانات می‌داند و تصریح می‌کند: مسائل و مشکلات فکری، فرهنگی و مدیریتی در انجمن هنرهای نمایشی اداره ارشاد وجود دارد که همین امر سبب عدم پیشرفت تکنیکی و محتوایی و حتی فرهنگی تئاتر قم شده است.
مدیر گروه تئاتر طراوت، دغدغه مند نبودن جوانان و تازه واردها به عرصه تئاتر را مهم‌ترین نقطه ضعف این هنر در قم می‌داند و می‌گوید: متاسفانه هدف بسیاری از این افراد بسیار سطحی و مادی است و به همین دلیل پس از مدتی این که در تئاتر به خواسته‌های خود نمی‌رسند، سبب دلزدگی و سردی آنها می‌شود. در حالی که اگر هدف مقدس باشد، می‌توان عرصه تئاتر را وسیله‌ای برای بیان اندیشه‌ها و مفاهیم الهی دانست.
جولان انحصارگرایی
شاهمردی اضافه می‌کند: در تئاتر قم شاهد انحصارگرایی هستیم و شورای نظارت آن چنان که باید اقدام نمی‌کند. از سوی دیگر گروه‌های جوان نیز مشارکت جدی ندارند.
نویسنده نمایش «تاریک خانه درد» می‌گوید: از نظر بودجه‌های تئاتر قم نیز با انحصارگرایی روبه‌رو هستیم که این امر سبب دلزدگی بسیاری از هنرمندان عرصه نمایش در قم شده است و نتیجه آن نبود رشد کیفی لازم در این هنر است.
وی در رابطه با وضع فروش بلیت نمایش اخیر خود ابراز می‌کند: تا زمانی که ضرورت نمایش در نزد مردم جا نیفتد نمی‌توان شاهد تأمین معیشت اقتصادی هنر تئاتر در قم بود و اگر مسئولان فرهنگی و هنری استان از جمله حوزه هنری، سازمان فرهنگی ورزشی شهرداری، دفتر امور اجتماعی استانداری و اداره ارشاد قم در این رابطه با یکدیگر همکاری نداشته باشند، به نتایج مطلوب نخواهیم رسید.
مدیر گروه تئاتر طراوت بیان می‌کند: برای مثال اگر از یک میلیون نفر جمعیت قم، 100 هزار نفر از برگزاری نمایش‌ها باخبر شوند و به آنها اطلاع‌رسانی دقیق صورت گیرد، حداقل 10 هزار بلیت برای هر نمایش به فروش می‌رسد. با فروش این مقدار بلیت، دیگر نیازی به حمایت دولتی و صرف هزینه‌های بیت المال نخواهد بود. اما این امر در صورتی محقق می‌شود که تبلیغات و اطلاع رسانی و به تبع آن نهادینه سازی فرهنگ تماشای تئاتر، صورت گرفته باشد.
منبع: همشهری
